ค้นเจอ 27 รายการ

ผีเฮือน

หมายถึงโบราณอีสานกล่าวว่า เฮือนมีผี กฏีมีพระ ผีเฮือนโบราณหมายถึงพ่อแม่ พ่อแม่มีหน้าที่และอำนาจสูงสุดภายในเรือน จะให้คุณและให้โทษแก่คนภายในบ้านเรือนอย่างไรก็ได้ พ่อแม่จึงเปรียบเสมือนเป็นผีเฮือน หากพ่อแม่ไม่เอาใจใส่ คนภายนอกคือผีป่าจะมาแทรกแซง ทำให้พ่อแม่ลูกแตกเจ็บจากกัน.

เฮือน

หมายถึงเรือน บ้าน

เฮือน

หมายถึงเรือน , บ้าน , ที่อยู่อาศัย

ปลุกเฮือน

หมายถึงปลูกเรือนตั้งแต่แรกจนขึ้นอยู่อาศัยได้.

เฮือนซาน

หมายถึงบ้าน หรือ เรือนชานบ้านช่อง

ฝาเฮือน

หมายถึงฝาสำหรับกั้นเรือน เรียก ฝาเฮือน อย่างว่า ราชควงตั้งเวสณฑ์ผาสาท ฝาก่อแก้วเฮืองเข้มควี่วรรณ (สังข์).

เฮือนครัว

หมายถึงห้องครัว , เรือนสำหรับปรุงอาหาร เรียก เฮือนครัว เฮือนครัวจะต้องให้สะอาด เก็บถ้วยโถโอจานให้เป็นระเบียบ.

งานเฮือนดี

หมายถึงการเล่นไพ่ เล่นไฮโล ในงานศพ เมื่อมีคนเสียชีวิตยและจัดงานศพ ก็จะมีการเล่นไพ่ ไฮโล เพื่ออยู่เป็นเพื่อนเจ้าภาพและญาติของผู้ล่วงลับ ที่ต้องเตรียมงานตลอดทั้งคืน เป็นการเล่นกันพอสนุกสนาน หอมปากหอมคอ เจ้าหน้าที่ตำรวจไม่จับเพราะถือว่าให้เกียรติผู้เสียชีวิต งานเฮียนดี ก็เรียก

ผีเมือง

หมายถึงผีรักษาเมือง เข้าพ่อหลักเมืองหรือบุคคลที่มาสร้างบ้านแปลงเมือง เรียก ผีเมือง อย่างว่า เมื่อนั้นผีเมืองย้านยักโขขามเดช เลยเล่าละหน่อแก้วกลางห้องพ่ายพัง (สังข์).

แม่เย้าแม่เฮือน

หมายถึงหญิงผู้ปกครองเรือนให้คนภายในเรือนอยู่เย็นเป็นสุข มีความสามัคคีพร้อมเพรียงเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เรียก แม่เย้าแม่เฮือน แม่ย้าว ก็ว่า.

ไหม้

หมายถึงเผา ลุก ติดเชื้อ เช่น ไฟเผาเรือน เรียก ไฟไหม้เฮือน อย่างว่า ไฟบ่ไหม้เฮือนใผกะพออยู่ (ภาษิต).

ไหว้ผี

หมายถึงพิธีไหว้ผี ผีที่นับถือซึ่งอยู่ตามป่าดงพงไพร ห้วยหนองคลองบึง ซึ่งถือว่าเป็นผู้รักษาสถานที่เหล่านั้น.

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ