ผลการค้นหา

วิภู

หมายถึงผู้ครอง พระเจ้าแผ่นดิน (ป.ส.).

เลียบเมือง

หมายถึงเสด็จรอบเมือง เรียก เลียบเมือง การเสด็จเลียบเมืองเป็นประเพณีของพระเจ้าแผ่นดินสมัยโบราณถือเป็นพระราชกรณียกิจ เพราะจะได้ตรวจดูไพร่ฟ้าประชาชนว่ามีความทุกข์สุขอย่างไร.

ทรง

หมายถึงมีครรภ์เรียก ทรงคัพ อย่างว่า นางก็ทรงคัพได้หลายเดือนจวนประสูติ ก็บ่มีเหตุฮ้อนการฮ้ายเหยื่องใด (กลอน) มีธรรม เรียก ทรงธรรม อย่างว่า เมื่อนั้นปรางคำคลุ้มทรงธรรมคนิงมาก เห็นฮุ่งยามยอดแก้วเทียวใช้ชาติพระองค์ (สังข์).

กงพื้น

หมายถึงเขตแผ่นดิน

กฎมนเทียรบาล

หมายถึงข้อบัญญัติพิเศษเกี่ยวกับพระราชฐานและพระราชวงศ์.

กดทรง

หมายถึงวางมาด, ขี้เต๊ะ ,เก๊กหล่อ ทำท่าปั้นปึ่งขึงขังแสดงตนว่ามั่งมีศรีสุข อย่างว่า เพิ่นกะกดทรงโก้คือโตใหญ่ ตั้งทีแท้เข้าชิจี่เกลือจ้ำฮองท้องแม่นบ่มี (บ.).

ไอศวรรย์

หมายถึงความเป็นเจ้าเป็นใหญ่ ความเป็นพระเจ้าแผ่นดิน อำนาจ สมบัติแห่งพระราชาธิบดี ใช้ ไอศูรย์ ไอศริย ก็มี (ป. อิสฺสริย ส. ไอศฺวรฺย).

กรม

หมายถึง1.)แผนกย่อยที่ แยกจากกระทรวงหรือทบวงเรียกว่ากรม เช่นกรมการปกครอง กรมศาสนา กรมที่ดิน กรมตำรวจ เป็นต้น. 2.)อิศริยยศที่ได้รับพระราชทานจากพระเจ้าแผ่นดินทรงแต่งตั้ง เช่น กรมหมื่น กรมขุน กรมหลวง กรมพระ กรมพระยา กรมสมเด็จเจ้าพระยา.

ไตรสรณคมณ์

หมายถึงการถึงพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ว่าเป็นที่พึ่งที่ระลึก.

ไตรรัตน์

หมายถึงแก้ว 3 ประการคือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์.

สุระพา

หมายถึงพระอาทิตย์

กมเลส

หมายถึงผู้เป็นใหญ่แห่งพระลักษมี คือพระนารายณ์.