ค้นเจอ 202 รายการ

ขี้ทักแท่

หมายถึงไส้เดือนตัวเล็กเรียก ขี้ทักแท่ ขี้ทักแท่เหมือนไส้เดือน แต่ตัวเล็กกว่า สีจ่อนข้างแดง ชอบอยู่ตามที่ชื้นตามขี้สีก ชอบกัดกินรากพลู

ข่า

หมายถึงคนใช้, คนรับใช้ คล้ายกับคำในภาษาไทยคำว่า ข้า, ขี้ข้า

กระจอกฟ้า

หมายถึงชื่อนกชนิดหนึ่ง ชอบทำรังอยู่บนต้นไม้สูงๆ เรียก นกจอกฟ้า อย่างว่า นกแตดแต้แลแจนแวน ฮังแขวนนั้นแม่นนกกระจอกฟ้า (เวส).

ไฮ

หมายถึง1.) ต้นไทร เรียก ต้นไฮ มีหลายชนิด เช่น ไฮมี้ ไฮหย่อง ไฮคำ ไฮหิน 2.) ทองคำ ทองคำเรียก ไฮ อย่างว่า หลายประเทศเต้ามาเข้าส่วยไฮ (ขุนทึง). 3.) ไร ชื่อสัตว์เล็กๆ ชนิดหนึ่ง จำพวกริ้น ชอบกินเลือดเป็นอาหาร อย่างว่า ยูงยองฮี้นฝูงไฮเฮือดไต่ มันหากมีบ่ไฮ้หาได้คู่เฮือน (ย่า).

เกง

หมายถึงชื่อเครื่องดักสัตว์ป่าชนิดหนึ่ง จำพวกกระต่าย สานด้วยเชือกปอหรือป่านตาห่างๆ เหมือนตาแห เรียก เกง ชิง ก็ว่า ดักกระต่าย คือห้างกระต่าย.

กรรมวิธี

หมายถึงระเบียบ, แบบอย่าง, หลักการ การจะทำอะไรไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ ต้องให้มีระเบียบแบบอย่าง จึงจะน่าดูน่าชม เช่น จะฟังเทศน์ ฟังคำสั่งสอน จะกราบจะไหว้ต้องให้มีครู อย่างว่า หมกปลาแดกมีครู จี่ปูมีวาด (ภาษิต) ถ้าไม่มีครูจะกลายเป็นว่าหมกปลาแดกหนอนน้อยบ่ตาย (ภาษิต).

อนุกรรมการ

หมายถึงกรรมการน้อย กรรมการใหญ่เรียกกรรมการ ในกรณีที่จำต้องมีกรรมการสองระดับ ระดับแรกเรียก กรรมการ ระดับสอง เรียก อนุกรรมการ.

ไอ่

หมายถึงชื่อมเหสีของท้าวผาแดง ในวรรณคดีอีสาน เรื่อง ผาแดงนางไอ่ อย่างว่า เมื่อนั้นพระบาทเจ้าตนพ่อปิตา จิ่งได้หานามกรแก่นางนงน้อย ชื่อว่าสอยวอยหน้ากัลยานางไอ่ อันแต่ขงเขตใต้ลือน้อยว่างาม (ผาแดง).

กะส่างแม่มันเถาะ

หมายถึงก็ช่างแม่มึงเถอะ, ช่างแม่ง เป็นคำสบถเมื่อรู้สึกไม่ได้ดังใจหรือทำอะไรไม่ได้แล้ว

กะซางแม่มันเถาะ

หมายถึงก็ช่างแม่มึงเถอะ, ช่างแม่ง เป็นคำสบถเมื่อรู้สึกไม่ได้ดังใจหรือทำอะไรไม่ได้แล้ว

อาดหลาด

หมายถึงใช้ในการขยายคำให้มีความชัดเจนขึ้น ซึ่งหมาย ถึง ยาว , สูงใหญ่ , ยาวใหญ่

งึกงึก

หมายถึงอาการผงกเรียก งึกงึก กะปอมใหญ่ผงกศีรษะเรียก กะปอมตอดเงางึกงึก ถ้าตัวเล็ก ตอดเงางิกงิก.

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ