ค้นเจอ 60 รายการ

กระเดิด

หมายถึงปลากระดี่ ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง เรียก ปลากระเดิด.

มุบเมือง

หมายถึงอาการผลุบๆ โผล่ๆ เช่น ขอนลอยน้ำหรือแสงไฟที่พุ่งขึ้นแล้วลดลง.

กะบั้ง

หมายถึงกระบอกไม้ไผ่มีข้อข้างหนึ่งทำไว้สำหรับตักน้ำ หรือใส่สิ่งของต่างๆ

ขี้กะเตอะ

หมายถึงสวะที่ลอยตามน้ำ เรียก ขี้กะเตอะ ตุมปวก ขี้ตุมปวก ขี้เฮอะ ก็ว่า

ขี้มะเฮ็ง

หมายถึงมะเร็ง มะเร็งคือโรคขี้มะเฮ็ง ขี้มะเฮ็งอาจแยกได้เป็น 2 ชนิด ชนิดที่เป็นแอ่งเหมือนเป็นแอ่งน้ำขนาดตื้น มีน้ำหนองไหล และขนิดที่เป็นเนื้อเน่า.

ไหปากกว้าง

หมายถึงชื่อไหชนิดหนึ่ง ปากกว้างก้นกว้าง สำหรับใส่น้ำกินน้ำอาบ ไม่มีฝาปิด.

กระจับ

หมายถึงพืชลอยน้ำชนิดหนึ่ง มีหัวกินได้ ใบใช้เป็นผัก เรียก กระจับ หมากจับ ก็ว่า.

ขี้เฮอะ

หมายถึงสวะที่ลอยอยู่ตามน้ำ หรือติดอยู่ตามต้นไม้หรือใบไม้ เรียก ขี้เฮอะ อย่างว่า อย่าเตาะเฮอะใส่หัว (ภาษิต).

ขี้สูด

หมายถึงรังของแมลงจำพวกแมงน้อย แมงน้อยนี้ชอบทำรังตามจอมปลวกหรือตามโพรงไม้ รังของมันมีน้ำหวานปั้นเอาน้ำหวานออก เรียก ขี้สูดแมงน้อย แมงน้อยไม่มีเหล็กไน ต่อยคนไม่เป็น.

จืนน้ำมัน

หมายถึงทอดน้ำมัน

ฮึม

หมายถึงพื้นที่น้ำแฉะตลอดทั้งปี ตกชุก ตกไม่ขาด เรียกฝนที่ตกชุกไม่ขาด เรียก ฝนตกฮึม.

กงหัน

หมายถึงระหัด พัดลม เครื่องวิดน้ำเข้านา เรียก กงพัด กงหัน ก็ว่า คนโบราณอีสานเมื่อต้องการน้ำในแม่น้ำขึ้นมาทำนาก็ใช้กงพัดหรือกงหัน ดึงเอาน้ำขึ้นมา เรียก หมากปิ่น ก็ว่า อย่างว่า เชื่อกงหันลมต้องปิ่นหันลิ่นลิ่นปานคนหมุน(กลอน).

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ