ค้นเจอ 209 รายการ

กิ้น

หมายถึงสั้น,สั้นลง, สั้น, สั้นมาก บางครั้งก็ใช้คำว่า กุ้น

ซั่ว

หมายถึงโง่, ขี้ขลาด, ชั่ว ใช้กับความหมายในทางลบ

กรรมวาจา

หมายถึงคำสวดในพิธีทำสังฆกรรม เช่น สวดกรรมวาจาในเวลาอุปสมบท.

กกุธ์ห้า

หมายถึงเครื่องหมายความเป็นพระราชาธิบดี ๕ อย่าง คือ ๑.มงกุฎ ๒.พระขรรค์ชัยศรี ๓.เศวตฉัตร ๔.แส้จามร ๕.ฉลองพระบาตร ทั้ง ๕ นี้เรียกว่า กกุธ์ห้า กุกกุห้าก็เรียก อย่างว่ากุกกุภัณทะห้าของพระยาปางก่อน พี่ก็ยอยกม้วนองค์อ้วนผู้เดียว (สังข์).

ขี้กะตก , ขี้ตก ,ขี้โป้

หมายถึงยางของต้นไม้ที่หล่นลงตามพื้นดิน ใช้เป็นเชื้อเพลิงได้

อนิจกรรม

หมายถึงความตาย พระยาพานทองตายใช้ว่า ถึงอนิจกรรม.

กฎี

หมายถึงเรือนเป็นที่อยู่อาศัยของพระภิกษุสามเณร เรียก กฎี กุฏี กะฏีก็ว่า (ป.กุฏิ).

ขัว (ขุด)

หมายถึงการใช้เสียมขุดดินเบาๆเพื่อหาอะไรสักอย่าง

อสัญกรรม

หมายถึงความตาย ข้าราชการชั้นเจ้าพระยาตาย ใช้ว่า ถึงแก่อสัญกรรม (ราชา).

ก่น

หมายถึงเจาะ, ขุด ใช้เสียมขุดดินให้เป็นหลุม หรือเป็นบ่อ

หอผาสาท

หมายถึงเรือนที่มีหลังคาเป็นยอดแหลม ซึ่งเป็นที่ประทับของพระราชามหากษัตริย์ เรียก หอผาสาท.

กฎอัยการศึก

หมายถึงกฎหมายที่ตราขึ้นใช้ในเวลาที่จำเป็น เช่นเมื่อบ้านเมืองเกิดข้าศึกสงครามหรือความไม่สงบจะต้องตรากฎหมายขึ้นใช้ในภาวะเช่นนี้ กฎหมายนี้เรียก กฎอัยการศึก อำนาจบริหารบ้านเมืองตกอยู่ในอำนาจทหาร ทหารจะใช้กฎนี้ไปจนกว่าบ้านเมืองจะสงบสุข.

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ