ค้นเจอ 138 รายการ

กองอ้วกย้วก

หมายถึงลักษณะคนล้มทรุดตัวลงกองกับพื้น

กรรมชา

หมายถึงผู้เกิดแต่กรรม คนที่สร้างกรรมดีไว้ เมื่อเกิดมาก็เกิดในพ่อแม่ที่ดี มีอวัยวะครบ ไม่ใบ้บ้าเสียจริต ผิดมนุษย์ มีสติปัญญาดี ถ้าสร้างกรรมไม่ดีก็เกิดมาในที่ตรงกันข้าม.

ขี้เล้

หมายถึงน้ำมันที่ตกตะกอนขุ่นข้น เกิดจากน้ำมันยางหรือน้ำมันอย่างอื่น เรียก น้ำมันขี้เล้.

กรองกรอย (ตองตอย)

หมายถึงรุ่มร่าม, รุ่งริ่ง คนที่นุ่งผ้าขาดวิ่น

ขี้อ่ง

หมายถึงหยิ่ง,คนถือตัว,มาดเยอะ,หยิ่งทะนงตน

งัวเงียลุก

หมายถึงตื่นนอนใหม่ ๆ, อาการคนเพิ่งตื่นนอน

ไทระเม็ง

หมายถึงตัวละคร ตัวละครเรียก ไทระเม็ง อย่างว่า ไทระเม็งเหล้นตามทางเต้นไต่ ใผจักเหงาหง่วมเศร้าสูญบ้างบ่มี (สังข์).

ข่า

หมายถึงคนใช้, คนรับใช้ คล้ายกับคำในภาษาไทยคำว่า ข้า, ขี้ข้า

กรองกรอย

หมายถึงหงอยเหงา, เศร้าหมอง, ไม่เบิกบาน, ไม่แช่มชื่น เช่น คนมีเรื่องทุกข์ใจนั่งจับเจ่าอยู่.

เคียว

หมายถึงแรด,ร่าน,ดอกทอง ,คนคึกคะนองเรียก คนเคียว อย่างว่า เถ้าคันเคียวสามซาวว่าหนุ่ม (กาพย์ปู่) หญิงดอกทอง เรียก คนหีเคียว อย่างว่า โต่บ่ช่างว่าไม้บ่เหนียว โตหีเคียวว่ากรรมก่อนกี้ (ภาษิต).

กรรมกรณ์

หมายถึงลงโทษ ได้แก่การลงโทษผู้ทำความผิด โดยการจำคุก ๑ ปรับไหม ๑ ทั้งจำคุกทั้งปรับ ๑ ประหารชีวิต ๑. อาญา, เครื่องสำหรับลงอาญา ได้แก่ตัวบทกฎหมายที่ลงโทษแก่บุคคลที่ทำความผิด โดยสมควรแก่โทษานุโทษ.

กรอก

หมายถึงเท เทยาเข้าปากเรียก กรอกยาเข้าปาก เช่น เมื่อคนป่วยกินยาน้ำด้วยตนเองไม่ได้ ใช้คนเทยาเข้าปาก เรียก กรอกยาเข้าปาก.

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ