ผลการค้นหา

อกุศลกรรมบถ

หมายถึงทางแห่งความชั่ว ทางบาป มี ๑๐ อย่าง คือ เกิดแต่กาย เรียก กายทุจริต ๓ ได้แก่ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในกาม เกิดแต่วาจา เรียก วจีทุจริต ๔ ได้แก่พูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ พูดเพ้อเจ้อ เกิดแต่ใจ เรียก มโนทุจริต ๓ ได้แก่โลภอยากได้ของคนอื่น ปองร้ายเขา เห็นผิดจากคลองธรรม เรียก อกุศลกรรมบถ (ป. ส.).

แม่น

หมายถึงใช่ คำว่า แม่น ภาษาอีสานจะออกเสียงว่า แม็น (เสียงสั้น) จะไม่ได้ออกเสียง แม่น ที่แปลว่า เที่ยงตรง ถูกต้อง

ฟ้าฮ้อง

หมายถึงเสียงที่เกิดขึ้นเนื่องจากอากาศขยายตัวเคลื่อนที่อย่างรวดเร็วเพราะความร้อนที่เกิดจากฟ้าแลบ เรียก ฟ้าฮ้อง.

คองู

หมายถึงชื่อนกชนิดหนึ่ง คอยาว เสียงร้องก้ากก้าก เรียก นกคองู นกกระสาตัวเมีย ก็ว่า.

สะออน

หมายถึงเป็นภาษาพูด (ควมเว้า) ของชาวอีสาน มีความหมายว่า ชอบใจ, พอใจ, ติดใจ, ปลื้ม, น่าชมเชย

มาบเมือง

หมายถึงแสงฟ้าแลบเรียก มาบเมือง อย่างว่า คื่นคื่นฟ้าเสียงห้าวมาบเมือง (กาไก).

เหลือใจ

หมายถึงน้อยใจ, อัดอั้น, อึดอัด, อัดอั้นตันใจ, เก็บอัดความรู้สึกแน่นอยู่ในใจ เพราะไม่สามารถพูดหรือกระทำตามต้องการได้เนื่องจากอยู่ในภาวะจำทน

เนาะ

หมายถึงเป็นคำพูดชักชวน เช่น ไปนำกันเนาะ กินนำกันเนาะ เป็นคำที่ใช้ยืนยัน เช่น อีหลีล่ะเนาะ แปลว่า ก็จริงน่ะสิ

ฮีไฮ

หมายถึงเรไร ชื่อแมลงชนิดหนึ่งจำพวกจักจั่น แต่เล็กกว่า สีเขียว ปีกใส เรียก ฮีไฮ แมงอี ก็ว่า อย่างว่า ก็บ่ฮีไฮฮ้องเฮเสียงสงัดอยู่ ฝูงนี้เจ้าขม่อมป้องปุนเลี้ยงลอบระวัง (สังข์) ฟังเสียงเฮไฮฮ้องแมงอีจักจั่น เสียงสนั่นก้องระงมบ้านย่ายาย ฝูงหมู่สักกุณาผ้ายบินบนเบ็ดใส่ กินหมากไม้แลงเช้าชื่นชม (ย่า) พ่างพ่างน้ำหน้าซ่านซามไหล ลำลำบายผืนแครงแทบเทียมตางเจ้า ฮีไฮฮ้องเฮเสียงสูรสว่าง อกแฮ่งหม้อมเหมือนใบ้คอบวอน (ฮุ่ง).

ฮ้องเฮ่ง

หมายถึงร้องเสียงดัง อย่างว่า พอเมื่อฟืดฟืดฟ้าระดูด่วนคิมหันต์ มาแล้ว สาผลเนาอยู่นานในท้อง นับวันได้สิบเดือนพอขวบ ฟ้าเฮ่งฮ้องเดือนห้าฮว่านมา (ฮุ่ง).

จั่ง

หมายถึงถึง, อย่าง อย่างเช่นทำอย่างไร เรียก เฮ็ดจั่งใด พูดอย่างไรเรียก เว้าจั่งใด คิดอย่างไรเรียก คึดจั่งใด อย่างนี้เรียก จั่งซี้ อย่างนั้นเรียก จั่งซั้น อย่างไรเรียก จั่งใด ถูกอย่างนั้นเรียก แม่นจั่งซั้น เป็นต้น.

กระจิบ

หมายถึงชื่อนกตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง ร้องเสียงดังจิ๊บๆ เรียก นกกระจิบ นกจิบ ก็ว่า อย่างว่า อุมลัวเค้ากาในแกกระจอก จิบก่างกี้เจียผ้ายกะแดบดิน (สังข์).