ตัวกรองผลการค้นหา
จอมเมือง
หมายถึงนางสุมณฑา นางสุมณฑา เรียก จอมเมือง อย่างว่า จอมเมืองเจ้าใจฮมฮักไพร่ สนุกอยูหลิ้นไพรกว้างม่วนระงม (สังข์).
มุบเมือง
หมายถึงอาการผลุบๆ โผล่ๆ เช่น ขอนลอยน้ำหรือแสงไฟที่พุ่งขึ้นแล้วลดลง.
สมพระมิด
หมายถึงชื่อเจ้าเมือง
ฮากเมือง
หมายถึงหมอดู หมอดูโบราณ เรียก ฮากเมือง เพราะพวกหมอดูอาจทำนายโชคชะตาราศีของบ้านเมืองได้ เพราะหมอดูเขามีหลักเกณฑ์ในการดูเลขผานาที เพียงแต่มองขึ้นบนท้องฟ้า เห็นดาวดวงใดดวงหนึ่ง เช่น ดาวพิดานเมือง เขาจะทายทันทีว่าบ้านจะเดือดร้อนเพราะข้าศึกศัตรูหรือจะเจริญรุ่งเรือง ถ้ามองไปดูดาวหมูชัง ซึ่งดาวดวงนี้อยู่บนท้องฟ้าทางทิศตะวันตก ถ้าดาวดวงนี้ใสเขาจะทายว่าหมูขึ้นราคาแล้ว ดังนี้เป็นต้น หมอดูคนโบราณจึงเรียกคนประเภทนี้ว่า ฮากเมือง.
คองเมือง
หมายถึงประเพณีบ้านเมือง
กบิลพัสดุ์
หมายถึงชื่อเมืองหนึ่งในอินเดียเป็นเมืองที่พระพุทธเจ้าประสูติ อย่างว่า แล้วจิ่งกลับคืนห้องเมืองกบิลบ้านเก่าหวังชิโผดพ่อเจ้าชาวเชื้อศากยา พอเมื่อพระพ่อฮู้เรื่องข่าวการเสด็จแล้วจิ่งพากันจัดฮับฮองพระองค์เจ้า (เวส-กลอน)ใ
ขีดขั้น
หมายถึงคั่น, ขอบเขต การกำหนดให้แน่นอนลงไปเรียก ขีดขั้น เช่น เขตบ้าน เขตเมือง เขตวัด.
นางเมือง
หมายถึงมเหสี พระชายา.
หิ่งเมือง
หมายถึงเจ้าเมือง อย่างว่า ประกอบผู้เจ้ายี่ยินสงวน ปุนแควางหิ่งเมืองกินแล้ว เทพีฟ้าชวนเจืองเอาแพ่ง เจ็ดอู่แก้วธรรม์ต้นลูกแกว (ฮุ่ง).
เลียบเมือง
หมายถึงเสด็จรอบเมือง เรียก เลียบเมือง การเสด็จเลียบเมืองเป็นประเพณีของพระเจ้าแผ่นดินสมัยโบราณถือเป็นพระราชกรณียกิจ เพราะจะได้ตรวจดูไพร่ฟ้าประชาชนว่ามีความทุกข์สุขอย่างไร.
กลางเมือง
หมายถึงตรงกลางเมือง เรียก กลางเมือง.
ไอศวรรย์
หมายถึงความเป็นเจ้าเป็นใหญ่ ความเป็นพระเจ้าแผ่นดิน อำนาจ สมบัติแห่งพระราชาธิบดี ใช้ ไอศูรย์ ไอศริย ก็มี (ป. อิสฺสริย ส. ไอศฺวรฺย).