ค้นเจอ 58 รายการ

ไตรวัฎ

หมายถึงวัฎฎะ 3 คือ กิเลสวัฎ กรรมวัฎ วิปาวัฎ.

ไตรภาคี

หมายถึงสนธิสัญญาที่มีคู่สัญญา 3 ฝ่าย เรียก สนธิสัญญาไตรภาคี.

มกร

หมายถึงมังกร ชื่อ ดาวราศีที่ ๑๐ ตรงกับเดือนมกราคม อย่างว่า วิเศษสร้อยพระศุกร์เน่งในตุล ดาวพหัสเนาในกรกฎฮ่วมเฮียงกงแก้ว อังคารเข้าสูญมะกรเนาเน่ง ราหูแผ่นแผ้วผันฮั้งฮ่วมกุมภ์ (ฮุ่ง).

ไตรโลก

หมายถึงโลกทั้ง 3 ทางวรรณคดี หมายถึง สวรรค์ มนุษย์โลก บาดาล ทางศาสนาหมายถึงภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ.

ไตรเพท

หมายถึงชื่อคัมภีร์ศาสนาพราหมณ์ มี 3 คือ ฤคเวท ยชุรเวท สามเวท.

ไท้

หมายถึงผู้เป็นใหญ่ ผู้เป็นหัวหน้า อย่างว่า เสด็จล่วงขึ้นเถิงไท้ขาบทูล (กา) ดอกหนึ่งฟ้าสนั่นก้องเวหา ดอกหนึ่งสถานกงญายอดไท้ ดอกหนึ่งซอมแซมหยาหลายกาบ ดวงดาดดวงละไล้ลูบไล้ลืมวาง (ฮุ่ง).

ไหลหลั่ง

หมายถึงไปพร้อมกันเป็นแถวเป็นแนว เช่น ไปแห่นาค แห่กองบวช แห่กองหด อย่างว่า ยาบยาบย้ายเจียระจากนครหลวง พลายพังเสินย่างเชิงซำย้อง กลายกงชั้นเชียงหลวงไหลหลั่ง ฝูงไพร่พร้อมหิวไห้ฮุ่งหา (สังข์).

ไตรรัตน์

หมายถึงแก้ว 3 ประการคือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์.

ไตรลักษณ์

หมายถึงลักษณะที่เป็นสามัญทั่วไป 3 ประการ คือ ความไม่เที่ยง ความเป็นทุกข์ ความไม่ใช่ตัวตน.

กรรมบถ

หมายถึงทางแห่งกรรม มี ๒ อย่าง คือ กุศลกรรม ทางแห่งกรรมดี อกุศลกรรมทางแห่งกรรมไม่ดี ทางแห่งอกุศลกรรมมี ๑๐ อย่าง จัดเป็นกายกรรม ๓ อย่าง จัดเป็นวจีกรรม ๔ อย่าง จัดเป็นมโนกรรม 3 อย่าง ทางแห่งกุศลกรรมก็มี ๑๐ อย่างในทางตรงข้าม

ก้อนเส่า

หมายถึงก้อนเส่า คือนำก้อนหิน 3 ก้อน วางไว้เพื่อตั้งหม้อทำกับข้าว หรือทำเป็นเตาไฟ

ไตรจีวร

หมายถึงผ้า 3 ผืนของภิกษุ คือ อันตรวาสก (ผ้าสบง) อุตราสงค์ (ผ้าจีวร) สังฆาฏิ (ผ้าทาบ).

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ