ค้นเจอ 460 รายการ

กระจัง

หมายถึงลวดลายชนิดหนึ่ง สำหรับติดโลงศพ เรียก ลายประจัง ลายวัลลีแล่น ก็ว่า

ขี้แมงวัน

หมายถึงขี้แมลงวัน จุดหรือเม็ดเล็กๆ สีดำหรือแดงที่เกิดขึ้นตามผิวหนัง เรียก ขี้แมงวัน ไฝ ก็ว่า.

ดง (ตั้งไฟอ่อนๆ)

หมายถึงเอาหม้อข้าวที่รินน้ำขึ้นตั้งไฟอ่อนๆ เพื่อให้ข้าวสุกเต็มที่ หรือทำให้ข้าวหม เรียก ดงเข้า

ฟ้าฮ้อง

หมายถึงเสียงที่เกิดขึ้นเนื่องจากอากาศขยายตัวเคลื่อนที่อย่างรวดเร็วเพราะความร้อนที่เกิดจากฟ้าแลบ เรียก ฟ้าฮ้อง.

ขี้หนู

หมายถึงชื่อพรรณไม้ขนาดกลางชนิดหนึ่ง ใบคล้ายใบมะเกลือ ผลเล็กและป้อมเหมือนขี้หนู เมื่อดิบมีรสฝาดเล็กน้อย, ชื่อพริกชนิดหนึ่ง เรียก พริกขี้หนู, และชื่อขนมชนิดหนึ่งเรียก ขนมขี้หนู.

ฮ้องเฮ่ง

หมายถึงร้องเสียงดัง อย่างว่า พอเมื่อฟืดฟืดฟ้าระดูด่วนคิมหันต์ มาแล้ว สาผลเนาอยู่นานในท้อง นับวันได้สิบเดือนพอขวบ ฟ้าเฮ่งฮ้องเดือนห้าฮว่านมา (ฮุ่ง).

อาว

หมายถึงน้องชายของพ่อ เรียก อาว อย่างว่า ขอให้อาได้เห็นหน้าอาวยามน้อย (สังข์) เขาพี่น้องเนืองสู้ช่อยอาว (ฮุ่ง). อาว แปลว่า น้องชายของพ่อ ส่วนน้องสาวของพ่อ เรียกว่า อา เหมือนในภาษาไทยกลาง

กงจักร

หมายถึงสิ่งที่มีลักษณะเป็นวงกลม เช่น กงเกวียน กงล้อ กงรถ เรียก กงจักร อย่างว่า นำกงจักรจากไปปอมเว้น (สังข์)

กฎ (จด)

หมายถึงจด บันทึก การจดบันทึกไว้เป็นหลักฐานเรียก กฎ อย่างว่า ก็จิ่งลงลายแต้มกฎเอาคำปาก (ฮุ่ง).

กระดอมพุ่ม

หมายถึงชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ต้นเป็นพุ่ม ดอกเป็นช่อ มีสีขาว กลิ่นหอม เรียก กระดอมพุ่ม.

ขี้กั่ว

หมายถึงตะกั่ว ชื่อแร่ธาตุสีขาวนิดหนึ่งใช้ทำเป็นโรคปืน ลูกแห เรียก ขี้กั่ว กั่ว ก็ว่า.

กน

หมายถึงชื่ออักษรที่มีตัว ญ ณ น ร ล ฬ สะกด เรียกว่า แม่กน หรือ มาตรากน.

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ