ค้นเจอ 455 รายการ

ไตล่าม

หมายถึงชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง ผลสีแดง เรียก หมากไตล่าม.

กระดอมเครือ

หมายถึงชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง ใช้ทำยา เรียก กระดอมเครือ.

ไง่ (ฝุ่น)

หมายถึงฝุน, ผง, ละออง ฝุนผงหรือละอองเรียก ไง่ ขี้ฝุน ขี้ผง ขี้ละออง ก็ว่า.

เมือก

หมายถึงสิ่งที่มีลักษณะเป็นเหนียวๆ ลื่น อย่างเมือกปลา เรียก เมือก.

สังฆกรรม

หมายถึงกิจที่พระสงฆ์สี่รูปขึ้นไปรวมกันทำภายในสีมา เรียก สังฆกรรม (ป.).

ก่นโต่น

หมายถึงล่อนจ้อน คนที่ไม่นุ่งเสื้อผ้า นุ่งชุดวันเกิด เรียก ก่นโต่น หรือ ก่นต่น

ไก่นา

หมายถึงชื่อนกชนิดหนึ่ง หากินข้าวเปลือกและอาหารตามท้องนา เรียก นกไก่นา.

เมฆเมือง

หมายถึงเทวดาอารักษ์มเหศักดิ์หลักเมือง เรียก เมฆเมือง (คลอง).

ไกสร (เกสร)

หมายถึงผงละเอียดของดอกไม้เรียก ไกสร เกสร ก็ว่า เช่นไกสรดอกเกด.

กระจอก

หมายถึงชื่อนกตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง ชอบทำรังตามหลังคาเรือน เรียก นกกระจอก ก็ว่า อย่างว่า อุมลัวฮุ้งกาในแกกะออก จอกก่างกี้เจียผ้ายกะแดบดิน (สังข์). เศษ, เหลือ สิ่งของที่เหลือใช้เล็กๆ น้อยๆ เรียก กระจอก หรือ คนที่มีฐานะต่ำเรียก คนกระจอก. เขยก (ข. ขจอก) เรียก ม้าขาเขยก ว่า ม้ากระจอก.

โลด

หมายถึงเลย ทีเดียว ไปเลย เรียก ไปโลด กินเลย เรียก กินโลด ทำเลย เรียก เฮ็ดโลด อย่างว่า เลื่อนเลื่อนฟ้าไหลหลีกดารา พุ้นเยอ ทังหลายเลยพร่ำแลงนอนพร้อม แม้งหนึ่งสูรย์เคี่ยนขึ้นบัวระพาใสส่อง คอนขี่ม้าไปพร้อมโลดคราว (ฮุ่ง).

กก

หมายถึงกอด อุ้ม กอดหรืออุ้มไว้กับอกเรียก กก เช่นแม่กอดลูก บ่าวกอดสาว ไก่กกลูก อย่างว่า ยามเมื่อนอนในห้องศาลากวนแอ่ว พี่ก็กกกอดอุ้มเอาน้องเข้าบ่อนนอน (กา).

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ