ระแบบ
หมายถึง (กลอน) น. แบบ.
ระแรง
หมายถึง ว. แรง.
ระแร่
หมายถึง ว. แร่เข้าไป, วิ่งเข้าไป.
ระแวง
หมายถึง ก. แคลงใจ, ชักจะสงสัย.
ระแวดระวัง
หมายถึง ก. คอยดูแลให้รอบคอบ.
ระแหก
หมายถึง (กลอน) ก. แตก, แยก.
ระแหง
หมายถึง น. รอยแยกขนาดแคบ ๆ ของแผ่นดินเป็นต้นที่แยกออกจากกัน เช่น ดินเป็นระแหง แตกระแหง.
ระโงกหิน
หมายถึง (ถิ่น-อีสาน) น. ชื่อเห็ดชนิด Amanita verna (Bull. ex Fr.) Vitt. ในวงศ์ Amanitaceae ลักษณะคล้ายเห็ดฟางแต่ดอกสีขาว ก้านมีวงแหวน โคนก้านโป่งเป็นกระเปาะ กินตาย.
ระโยง
หมายถึง น. สายโยงเสากระโดงเรือ.
ระโยงระยาง
หมายถึง น. สายที่โยงหรือผูกไว้ระเกะระกะ เช่น สายไฟระโยงระยางเต็มไปหมดน่ากลัวอันตราย.
ระโหย
หมายถึง ก. อิดโรยเพราะหิวหรืออดนอนเป็นต้น.
ระใบ
หมายถึง (โบ) น. ระบาย เช่นพระกลดใหญ่มีระใบถึงสามชั้น. (ปกีรณำพจนาดถ์).
ระไว
หมายถึง ก. คอยระวัง เช่น อยู่ระไวต่างองค์ ดำรงรั้งรักษา. (ลอ), มักใช้เข้าคู่กับคำ ระวัง เป็น ระวังระไว.
รัก
หมายถึง น. (๑) ชื่อไม้พุ่มชนิด Calotropis gigantea (L.) Aiton f. ในวงศ์ Asclepiadaceae ดอกใช้ร้อยกรอง มี ๒ พันธุ์ คือ พันธุ์ดอกลา และ พันธุ์ดอกซ้อน ยางเป็นพิษ. (เทียบ ส. อรฺก; ป. อกฺก).
(๒) ชื่อไม้ต้นชนิด Gluta usitata (Wallich) Ding Hou ในวงศ์ Anacardiaceae ยางเป็นพิษ ใช้ลงพื้นหรือทาสิ่งต่าง ๆ เรียกว่า นํ้ารัก. (เทียบ ส. ลากฺษ).
รัก
หมายถึง ก. มีใจผูกพันด้วยความห่วงใย เช่น พ่อแม่รักลูก รักชาติ รักชื่อเสียง, มีใจผูกพันด้วยความเสน่หา, มีใจผูกพันฉันชู้สาว, เช่น ชายรักหญิง, ชอบ เช่น รักสนุก รักสงบ.
รักขสะ
หมายถึง [-ขะ-] น. รากษส. (ป.; ส. รากฺษส).
รักขิต
หมายถึง ก. ระวัง, ดูแล, รักษา, (มักใช้เป็นส่วนท้ายของสมาส) เช่น พุทธรักขิต ญาณรักขิต. (ป.).
รักข์,รักขา
หมายถึง ก. รักษ์, รักษา. (ป.; ส. รกฺษ).
รักดป
หมายถึง [-ดบ] น. ปลิง (สัตว์). (ส. รกฺตป; ป. รตฺตป).
รักดะ,รักตะ
หมายถึง ว. แดง; มีความกำหนัด, มีความรักใคร่. (ส. รกฺต; ป. รตฺต).
รักดีหามจั่ว รักชั่วหามเสา
หมายถึง (สำ) ก. ใฝ่ดีจะมีความสุขความเจริญ ใฝ่ชั่วจะได้รับความลำบาก.
รักตปักษ์
หมายถึง ครุฑ, ผู้มีปีกสีแดง
รักตีลาย
หมายถึง น. น้ำรักผสมสมุก เคี่ยวให้งวดจนจับเป็นก้อน เพื่อนำไปกดลงในแม่พิมพ์ทำเป็นลวดลายต่าง ๆ.
รักบี้
หมายถึง น. ชื่อกีฬาชนิดหนึ่ง เล่นครั้งแรกที่โรงเรียนรักบี้ ประเทศอังกฤษ แบ่งผู้เล่นเป็น ๒ ฝ่าย โดยปรกติเล่นฝ่ายละ ๑๕ คน แต่ที่เล่นฝ่ายละ ๗ คนก็มี ผู้เล่นแต่ละฝ่ายพยายามแย่งลูกรักบี้ไปวางพ้นแนวประตูฝ่ายตรงข้าม แล้วนำมาเตะ ณ แนวจุดเตะเพื่อให้เข้าประตูฝ่ายตรงข้าม ฝ่ายที่ได้คะแนนมากกว่าจะเป็นฝ่ายชนะ, เรียกเต็มว่า รักบี้ฟุตบอล, เรียกลูกหนังที่มีลักษณะกลมรีใช้ในการเล่นรักบี้ว่า ลูกรักบี้. (อ. rugby football).
รักพี่เสียดายน้อง
หมายถึง (สำ) ก. ลังเลใจ, ตัดสินใจไม่ถูกว่าจะเลือกอย่างไหนดี.
รักยม
หมายถึง น. ของขลังอย่างหนึ่ง เป็นรูปตุ๊กตาเด็กเล็ก ๒ ตัว ทำด้วยไม้รักดอกและไม้มะยม เชื่อว่าทำให้เกิดเมตตามหานิยม.
รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ
หมายถึง (สำ) ก. รักจะอยู่ด้วยกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาทออกไป รักจะอยู่กันสั้น ๆ ให้คิดอาฆาตพยาบาทเข้าไว้, ยาวบั่น สั้นต่อ ก็ว่า.
รักร้อย
หมายถึง น. ชื่อลายอย่างหนึ่ง ผูกเป็นลายกระจังตาอ้อยเรียงซ้อนเนื่องกันไปเป็นแถวยาว, เรียกสร้อยอ่อนประดับข้อมือ ทำด้วยทองลงยา มักผูกเป็นลายกระจังตาอ้อย บางทีก็ประดับพลอยด้วย ว่า สร้อยรักร้อย.
รักษาการ
หมายถึง ก. ปฏิบัติหน้าที่แทนชั่วคราว เช่น รองอธิบดีรักษาการแทนอธิบดี.
รักษาการณ์
หมายถึง ก. เฝ้าดูแลเหตุการณ์ เช่น มีทหารรักษาการณ์อยู่ตลอดเวลา.
ว. ที่เฝ้าดูแลเหตุการณ์ เช่น ทหารรักษาการณ์ ยามรักษาการณ์.
รักษาคำพูด
หมายถึง ก. ทำตามถ้อยคำที่พูดให้สัญญาไว้.
รักษาตัว
หมายถึง ก. ระวังตัวไม่ให้เป็นอันตราย, รักษาเนื้อรักษาตัว ก็ว่า.
รักษาประตู
หมายถึง ก. คุมอยู่หน้าประตูในการเล่นฟุตบอลคอยป้องกันไม่ให้ลูกฟุตบอลเข้าไป.
รักษายี่ห้อ
หมายถึง (ปาก) ก. ระวังไม่ให้เสียชื่อเสียง.
รักษาศีล
หมายถึง ก. ระวังรักษาตนไม่ให้ประพฤติผิดศีล.
รักษาสถานการณ์
หมายถึง ก. ควบคุมและดูแลให้อยู่ในภาวะปรกติ.
รักษาหน้า
หมายถึง ก. ระวังไม่ยอมให้ต้องอับอายขายหน้า.
รักษาเหลี่ยม
หมายถึง ก. ระวังไม่ให้เสียชั้นเชิง, ระวังไม่ให้ถูกลบเหลี่ยม.
รักษ์,รักษา
หมายถึง ก. ระวัง เช่น รักษาสุขภาพ, ดูแล เช่น รักษาทรัพย์สมบัติ, ป้องกัน เช่น รักษาบ้านเมือง, สงวนไว้ เช่น รักษาความสะอาด รักษาไมตรี; เยียวยา เช่น รักษาคนไข้. (ส.; ป. รกฺข).
รักสมุก
หมายถึง น. น้ำรักผสมเถ้าถ่านของใบตองแห้งหรือหญ้าคา บดแล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน ใช้ทารองพื้น.
รักสามเส้า
หมายถึง น. ความรักที่ชาย ๒ คนรักหญิงคนเดียวกัน หรือหญิง ๒ คนรักชายคนเดียวกัน.
รักหมู
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นชนิด Holigarna kurzii King ในวงศ์ Anacardiaceae ขึ้นตามริมนํ้าในป่าเบญจพรรณและป่าดิบ ใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบด้านล่างขาว, กุกขี้หมู ก็เรียก.
รักเช็ด
หมายถึง น. น้ำรักที่เคี่ยวให้งวดและเหนียว ใช้ทาสำหรับปิดทองคำเปลว.
รักเร่
หมายถึง น. ชื่อไม้ล้มลุกมีหัวชนิด Dahlia indica Cad. ในวงศ์ Compositae ดอกใหญ่ มีสีต่าง ๆ.
รักแก้ว
หมายถึง น. น้ำรักผสมสมุกและขี้ผึ้ง เคี่ยวให้งวดจนจับเป็นก้อนเพื่อนำไปปั้นหรือกดลงในแม่พิมพ์ทำเป็นลวดลายต่าง ๆ.
รักแร้
หมายถึง น. ส่วนร่างกายที่อยู่ใต้โคนแขนเหนือสีข้างขึ้นไป; เรียกส่วนของสิ่งก่อสร้างตอนที่ผนังกับผนังจดกันเป็นมุมฉากทั้งด้านในและด้านนอก เช่น รักแร้ปราสาท รักแร้กำแพงแก้ว รักแร้โบสถ์.
รักใคร่
หมายถึง ก. รัก เช่น พี่น้องคู่นี้รักใคร่กันดี.
รัง
หมายถึง ก. แต่ง, สร้าง, ตั้ง.
รัง
หมายถึง น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Shorea siamensis Miq. ในวงศ์ Dipterocarpaceae เนื้อไม้แข็ง ใช้ในการก่อสร้าง.
รัง
หมายถึง น. สิ่งซึ่งสัตว์พวกนก หนู และแมลงเป็นต้นทำขึ้นเพื่อเป็นที่อยู่อาศัยกำบังและฟักไข่เลี้ยงลูก, โดยปริยายเรียกสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น รังโจร รังรัก.
รังกล้วยไม้
หมายถึง น. ที่เพาะเลี้ยงกล้วยไม้จำนวนมาก.
รังกับ
หมายถึง ดู ฉก ๒.
รังกา
หมายถึง น. ที่สำหรับคนขึ้นไปยืนสังเกตการณ์บนยอดเสากระโดงเรือ มักทำเป็นแป้นกลมมีรั้วล้อมรอบ.
รังควาน
หมายถึง ก. รบกวนทำให้รำคาญหรือเดือดร้อน เช่น คนพาลชอบรังควานคนอื่น.
น. ผีที่ประจำช้างป่า, ผีตายร้ายที่สิงอยู่ในกายคนได้.
รังคัดรังแค,รังแครังคัด
หมายถึง ก. ตั้งข้อรังเกียจ เช่น ต่างฝ่ายต่างก็คอยแต่จะรังคัดรังแคกัน ลูกคนละแม่มักจะรังแครังคัดกัน.
รังค์
หมายถึง น. รงค์. (ป., ส.).
รังงอบ
หมายถึง น. ส่วนของงอบตรงที่สวมหัว สานเป็นตาโปร่ง ๆ ด้วยไม้ไผ่ที่ซอยเป็นเส้นกลมเล็ก ๆ.
รังดุม
หมายถึง น. ช่องที่เจาะสำหรับขัดลูกดุม.
รังนก
หมายถึง น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ใช้มันเทศหรือเผือกหั่นเป็นเส้นฝอย ๆ ทอดสุกแล้วคลุกนํ้าตาลเคี่ยว จัดเป็นกอง ๆ ให้คล้ายรังนก.
รังนก
หมายถึง น. รังของนกอีแอ่นชนิดหนึ่ง เมื่อแช่นํ้ามีลักษณะคล้ายวุ้น กินได้.
รังนาน
หมายถึง น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง, รางนาน ก็เรียก. (พจน. ๒๔๙๓).
รังบวบ
หมายถึง น. ส่วนในของบวบที่แก่จนแห้ง.
รังปืนกล
หมายถึง น. ที่ซุ่มกำบังดักยิงข้าศึกทำเป็นมูนดินหรือทำด้วยกระสอบทรายเป็นต้น มีช่องสำหรับสอดปืนกลออกไป.
รังผึ้ง
หมายถึง น. รังที่ผึ้งทำสำหรับอยู่อาศัยและทำนํ้าผึ้ง, รังที่คนทำให้ผึ้งอาศัยทำรวงข้างใน, เรียกสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น; เครื่องสำหรับระบายความร้อนของหม้อนํ้ารถยนต์ มีลักษณะคล้ายรวงผึ้ง; ดินเผาหรือเหล็กเป็นแผ่นเจาะเป็นรู ๆ สำหรับรองถ่านเพื่อให้ลมเดินผ่านได้และขี้เถ้าตกลงข้างล่าง โดยมากใช้กับเตาอั้งโล่หรือเตาหม้อนํ้าเรือกลไฟเป็นต้น, ตะกรับ ก็ว่า.
รังมด
หมายถึง น. เรียกผ้าขาวที่หุ้มซี่คํ้าฉัตรโดยรอบ รูปทรงกรวย (ใช้เฉพาะนพปฎลเศวตฉัตร).
รังรอง
หมายถึง ว. สุกใส, งดงาม, รุ่งเรือง, รงรอง ก็ว่า.
รังรักษ์
หมายถึง ก. สร้าง; คุ้มครอง.
รังวัด
หมายถึง ก. สำรวจพื้นที่กว้างยาว, วัดที่ดิน; (กฎ) วัดปักเขตและทำเขต จดหรือคำนวณเนื้อที่ เพื่อให้ทราบที่ตั้งแนวเขตที่ดิน หรือทราบที่ตั้งและเนื้อที่ของที่ดิน.
รังสรรค์
หมายถึง ก. สร้าง, แต่งตั้ง.
รังสรัง
หมายถึง [-สัง] ก. ตั้งหน้าวิ่ง, ออกวิ่ง.
รังสฤษฏ์
หมายถึง [-สะหฺริด] ก. สร้าง, แต่งตั้ง.
รังสิ,รังสี
หมายถึง น. แสง, แสงสว่าง. (ป. รํสิ; ส. รศฺมี).
รังสิมันตุ์
หมายถึง (แบบ) น. “ผู้มีแสงสว่าง” คือพระอาทิตย์, ใช้ รังสิมา ก็ได้. (ป. รํสิมนฺตุ; ส. รศฺมิมตฺ).
รังสิมา
หมายถึง (แบบ) น. รังสิมันตุ์. (ป. รํสิมา; ส. รศฺมิมตฺ).
รังสีความร้อน
หมายถึง น. รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าซึ่งมีย่านของการแผ่รังสีที่มีช่วงคลื่นประมาณระหว่าง ๗.๘ x ๑๐-๗ เมตร กับ ๑ มิลลิเมตร, รังสีอินฟราเรด ก็เรียก.
รังสีคอสมิก
หมายถึง น. คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีพลังงานสูงยิ่ง มีช่วงคลื่นสั้นยิ่งกว่ารังสีแกมมามาก องค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นโปรตอนประมาณร้อยละ ๙๐ และพบอิเล็กตรอน อนุภาคแอลฟาด้วย เกิดมาจากอวกาศนอกโลกพุ่งมาสู่โลก ยังไม่ทราบแหล่งกำเนิดแน่นอน. (อ. cosmic rays).
รังสีบีตา
หมายถึง ดู บีตา.
รังสีวิทยา
หมายถึง น. วิทยาศาสตร์แขนงที่ว่าด้วยรังสีเอกซ์และกัมมันตภาพรังสี รวมทั้งการใช้รังสีวิเคราะห์และรักษาโรค. (อ. radiology).
รังสีเรินต์เกน
หมายถึง ดู รังสีเอกซ์.
รังสีเหนือม่วง
หมายถึง น. รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าซึ่งมีย่านของการแผ่รังสีที่มีช่วงคลื่นประมาณระหว่าง ๔ x ๑๐-๗ เมตร กับ ๕ x ๑๐-๙ เมตร แสงแดดมีรังสีอัลตราไวโอเลตซึ่งจะมีปฏิกิริยาต่อสาร ๗-ดีไฮโดรคอเลสเทอรอล (7-dehydro-choles-terol) ในผิวหนังมนุษย์ ให้กลายเป็นวิตามินดี, รังสีอัลตราไวโอเลต ก็เรียก.
รังสีเอกซ์
หมายถึง น. รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าซึ่งมีย่านของการแผ่รังสีที่มีช่วงคลื่นอยู่ประมาณระหว่าง ๕ x ๑๐-๙ เมตร ถึง ๖ x ๑๐-๑๒ เมตร ใช้ประโยชน์ในทางแพทย์ ทางวิศวกรรม เป็นต้น, รังสีเรินต์เกน หรือ เอกซเรย์ ก็เรียก; เรียกการถ่ายภาพอวัยวะภายในโดยใช้รังสีเอกซ์ว่า การถ่ายภาพเอกซเรย์, เรียกการรักษาโรคมะเร็งและโรคผิวหนังบางประเภท โดยใช้รังสีเอกซ์ที่มีช่วงคลื่นสั้นกว่าที่ใช้ถ่ายภาพว่า การฉายเอกซเรย์ หรือ การฉายแสง.
รังสีแกมมา
หมายถึง ดู แกมมา.
รังสีแพทย์
หมายถึง น. แพทย์ที่วิเคราะห์และรักษาโรคโดยใช้ความรู้ทางรังสีวิทยา.
รังสีแอลฟา
หมายถึง ดู แอลฟา.
รังหยาว
หมายถึง ก. รบกวนให้โกรธ เช่น ลางคนจับตะขาบมาเด็ดเขี้ยว เที่ยวทิ้งโรงหนังทำรังหยาว. (อิเหนา), (ถิ่น-ปักษ์ใต้) โมโห, โกรธ.
รังเกียจ
หมายถึง ก. เกลียดเพราะรู้สึกขยะแขยงหรือไม่ชอบใจเป็นต้น.
รังเกียจรังงอน
หมายถึง ก. ตั้งแง่ตั้งงอนทำเป็นรังเกียจเพราะไม่ชอบใจ.
รังเกียจเดียดฉันท์
หมายถึง ก. ลำเอียงด้วยความรังเกียจ.
รังเพลิง
หมายถึง น. ส่วนท้ายของลำกล้องปืนเป็นที่บรรจุลูกปืนในตำแหน่งพร้อมที่จะจุดชนวน.
รังเรข
หมายถึง [-เรก] ว. มีลวดลาย, งดงาม.
รังแก
หมายถึง ก. แกล้งทำความเดือดร้อนให้ผู้อื่น (มักใช้แก่ผู้มีอำนาจมากกว่า) เช่น ผู้ใหญ่รังแกเด็ก.
รังแค
หมายถึง น. ขุยหนังหัว มีลักษณะเป็นผง ๆ สีขาว, ขี้รังแค หรือ ขี้ลม ก็ว่า.
รังแตน
หมายถึง น. ลายที่มีรูปลักษณะคล้ายดาวจงกลหรือดอกบัวแย้ม เรียกว่า ลายดาวรังแตน ใช้ประดับเพดานหรือประตู; เรียกแหวนที่หัวมีทรงคล้ายรูปดอกบัวแย้มว่า แหวนรังแตน.
รังแตน
หมายถึง น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง คล้ายนางเล็ดแต่ไม่โรยนํ้าตาลเคี่ยว ทำด้วยข้าวเหนียวนึ่งแผ่เป็นแผ่นกลม ตากแห้ง ทอดนํ้ามันให้พอง มีรสเค็ม ๆ หวาน ๆ, ข้าวแตน ก็เรียก.
รังแต่
หมายถึง สัน. มีแต่, ล้วนแต่, เป็นที่, (มักใช้ในทางไม่ดี) เช่น รังแต่คนจะนินทา รังแต่เขาจะหัวเราะเยาะ.
รังแรก
หมายถึง ว. แรกตั้ง, ก่อน, แรกเริ่ม, เป็นเอก.
รังไก่
หมายถึง ดู ฉก ๒.
รังไข่
หมายถึง น. อวัยวะภายในร่างกายของผู้หญิงและสัตว์ตัวเมีย เป็นที่เกิดไข่.
รัจฉา
หมายถึง น. ทางเดิน. (ป.; ส. รถฺยา).
รัช
หมายถึง น. ธุลี, ฝุ่น, ผง, ละออง. (ป. รช).
