ระย่อ
หมายถึง ก. ขยาด, ครั่นคร้าม, ไม่กล้าสู้, ไม่มีกำลังใจจะสู้.
ระย่อม
หมายถึง น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Rauvolfia serpentina (L.) Benth. ex Kurz ในวงศ์ Apocynaceae ทุกส่วนมียางขาว ดอกเล็กสีชมพู ออกเป็นช่อตามยอด รากใช้ทำยาได้, กระย่อม ก็เรียก.
ระย้า
หมายถึง น. เครื่องห้อยย้อยเป็นพวงเป็นพู่.
ว. ที่ห้อยย้อยลงมา เช่น ตุ้มหูระย้า โคมระย้า.
ระรวย
หมายถึง ว. รวย ๆ, แผ่ว ๆ, เบา ๆ, เช่น หายใจระรวย ลมพัดมาระรวย; ส่งกลิ่นหอมน้อย ๆ เช่น หอมระรวย.
ระรอง
หมายถึง (กลอน) ว. สุกใส, งาม.
ระรัว
หมายถึง ว. รัว ๆ, สั่นถี่ ๆ, สั่นสะท้าน, เช่น กลัวจนตัวสั่นระรัว เสียงสั่นระรัว.
ระราน
หมายถึง ก. ประพฤติเป็นพาลเกเร ทำให้เดือดร้อน เช่น เขาเที่ยวระรานชาวบ้าน, มักใช้เข้าคู่กับคำ เกะกะ เป็น เกะกะระราน.
ระราว
หมายถึง น. ราว.
ระริก
หมายถึง ก. ไหวถี่ ๆ, สั่นเร็ว ๆ, เช่น ใจสั่นระริก ตัวสั่นระริก; อาการที่หัวเราะกระซิกกระซี้ เช่น หัวเราะระริก.
ระรี่
หมายถึง ว. หัวเราะร่วน.
ระรึง
หมายถึง ก. ผูกแน่น.
ระรื่น,ระรื้น
หมายถึง ว. ชื่นบาน, เบิกบานใจ, เช่น ยิ้มระรื่น, เอิบอาบใจ, ซาบซ่านใจ, เช่น หอมระรื่น.
ระร่อน
หมายถึง (กลอน) ก. ร่อน, ร่อนไปมา.
ระร่าย
หมายถึง ก. เดินได้จังหวะ.
ระลง
หมายถึง (กลอน) ก. ครั่นคร้าม, กลัว.
ระลวง
หมายถึง ก. ระลุง, ใจห่วงถึง, เป็นทุกข์ถึง.
ระลอก
หมายถึง น. คลื่นขนาดเล็ก. (ข. รลก).
ระลอก
หมายถึง น. ชื่อโรคชนิดหนึ่ง พองเป็นหัวเล็ก ๆ คล้ายฝี.
ระลอง
หมายถึง ก. เอ็นดู. (อนันตวิภาค).
ระลัด
หมายถึง ก. ลัด.
ระลัดได
หมายถึง ก. ลัดนิ้วมือ.
ระลึก
หมายถึง ก. คิดถึงหรือนึกถึงเรื่องราวหรือเหตุการณ์ในอดีตได้ เช่น ระลึกถึงความหลัง, รำลึก ก็ว่า.
ระลึกชาติ
หมายถึง ก. ระลึกถึงความเป็นไปในชาติก่อน.
ระลุก
หมายถึง ว. คับ.
ระลุง
หมายถึง ก. ใจห่วงถึง, เป็นทุกข์ถึง, ระลวง ก็ใช้.
ระวัง
หมายถึง ก. คอยดู เช่น ระวังเด็กให้ดี; เอาใจใส่โดยไม่ประมาท, กันไว้ไม่ให้เกิดภัยอันตรายหรือความเสื่อมเสียเป็นต้น, เช่น ระวังตัวให้ดี ระวังโจรผู้ร้าย ระวังถูกล้วงกระเป๋า เวลาข้ามถนนให้ระวังรถ.
ระวังไพร,ระวังวัน
หมายถึง น. ชื่อนกในวงศ์ Timaliidae ตัวสีนํ้าตาล ปากแหลมโค้ง คอ อก และท้องสีขาว หางยาว มักหากินเป็นฝูงและส่งเสียงตลอดเวลา กินแมลงตามพื้นดินและพุ่มไม้ มีหลายชนิด เช่น ระวังไพรปากเหลือง (Pomatorhinus schisticeps) ระวังไพรปากยาว (P. hypoleucos), ตระเวนไพร หรือ ตระเวนวัน ก็เรียก.
ระวาง
หมายถึง น. ทำเนียบ เช่น ม้าขึ้นระวาง เรือขึ้นระวาง; ที่ว่างสำหรับบรรทุกของในเรือเป็นต้น เช่น เสียค่าระวาง.
ระวาดระไว
หมายถึง ว. กระวีกระวาด, คล่องแคล่ว, รีบเร่ง.
ระวาม
หมายถึง ว. วู่วาม.
ระวาย
หมายถึง น. คำกำกับชื่อปีในวิธีนับศักราชของไทยเหนือ ตรงกับเลข ๓.
ระวิง
หมายถึง น. เครื่องสำหรับเอาเข็ดด้ายหรือไหมสวม เพื่อกระจายเส้นด้ายออกจากกัน เมื่อเวลาสาวเส้นด้ายจะได้ออกเป็นเส้น ๆ ไม่ขาด ไม่ยุ่ง.
ระวิง
หมายถึง น. เครื่องคล้องโคนหางช้าง ทำด้วยโลหะรูปโค้ง ปลายทั้ง ๒ ข้างงอเป็นขอและติดห่วงไว้สำหรับคล้องกระวินต่อกับปลายสายสำอาง.
ระสะเก็ด
หมายถึง ว. เรียกอาการลงโทษเฆี่ยนหลังซํ้าแผลเก่าที่ตกสะเก็ดแล้วว่า เฆี่ยนระสะเก็ด, โดยปริยายหมายความว่า พูดตำหนิซํ้าแล้วซํ้าอีก.
ระสาย
หมายถึง ว. เป็นสาย, เป็นเส้น.
ระสี
หมายถึง น. ไม้ไผ่. (ข.).
ระส่ำระสาย
หมายถึง ก. กระจัดพลัดพราย, เสียกระบวน, เช่น กองทัพแตกระส่ำระสาย; วุ่นวาย, เกิดความไม่สงบ, เช่น บ้านเมืองระส่ำระสาย.
ระหกระเหิน
หมายถึง ก. ด้นดั้นไปด้วยความลำบาก, เร่ร่อนไปด้วยความลำบากยากเย็น, เช่น ชีวิตของเขาต้องระหกระเหินอยู่ตลอดเวลา, ระเหินระหก ก็ใช้.
ระหง
หมายถึง ว. สูงโปร่ง เช่น ป่าระหง, สูงสะโอดสะอง เช่น รูปร่างระหง คอระหง.
ระหวย
หมายถึง ก. ระโหย.
ระหว่าง
หมายถึง น. ช่องว่างจากที่หนึ่งถึงอีกที่หนึ่ง เช่น ในระหว่างภูเขา ๒ ลูก, ระยะเวลาจากระยะหนึ่งถึงอีกระยะหนึ่ง เช่น ระหว่างพระอาทิตย์ขึ้นถึงพระอาทิตย์ตก, เวลาช่วงใดช่วงหนึ่ง เช่น ระหว่างสงครามเขายังเรียนหนังสืออยู่, เวลาที่กำลังเป็นไปอยู่ เช่น ระหว่างประชุมฝนตกหนัก ระหว่างนี้เขาไม่ว่าง.
บ. คำที่แสดงถึงความสัมพันธ์ของบุคคลหรือสถาบันเป็นต้นตั้งแต่ ๒ ขึ้นไป เช่น งานมงคลสมรสระหว่างนาย ก กับนางสาว ข แบ่งมรดกในระหว่างลูก ๆ การแข่งขันฟุตบอลระหว่างมหาวิทยาลัย การประชุมระหว่างชาติ.
ระหองระแหง
หมายถึง ก. บาดหมางกันเพราะเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ, ไม่ปรองดองกัน, เช่น ผัวเมียระหองระแหงกันอยู่เสมอ.
ว. ผิดใจกันเพราะเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ, ไม่ใคร่ถูกกัน, เช่น เขามีเรื่องระหองระแหงกันอยู่เรื่อย.
ระหอบ
หมายถึง ก. ห้อม, ล้อม.
ระหัด
หมายถึง น. เครื่องวิดนํ้าอย่างหนึ่งเป็นราง ใช้ถีบด้วยเท้าหรือฉุดด้วยเครื่องจักรเป็นต้น.
ระหาย
หมายถึง ก. อยากนํ้า, หิวนํ้า.
ระหุย
หมายถึง ก. ร่วงพังเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยเป็นจำนวนมาก.
ระอมระอา
หมายถึง (กลอน) ก. เบื่อหน่ายเต็มที.
ระอา
หมายถึง ก. เบื่อหน่ายหรือหมดกำลังใจเพราะถูกรบกวน, ทำให้เกิดรำคาญหรือมีเหตุติดขัดบ่อย ๆ, ระอิดระอา ก็ว่า.
ระอิดระอา
หมายถึง ก. ระอา.
ระอุ
หมายถึง ว. ร้อนมาก ในความว่า อากาศร้อนระอุ แผ่นดินร้อนระอุ; สุกทั่ว เช่น ข้าวระอุ.
ระเกะระกะ
หมายถึง ก. มากเกะกะ.
ระเค็ดระคาย
หมายถึง น. เค้าเงื่อนที่ทราบมานิด ๆ หน่อย ๆ แต่ยังยืนยันให้แน่นอนไม่ได้, ระแคะระคาย ก็ว่า.
ระเดียง
หมายถึง น. เรียกสายสำหรับตากผ้าสบงจีวรเป็นต้นของพระภิกษุสามเณรว่า สายระเดียง.
ระเด่น
หมายถึง น. โอรสหรือธิดาของกษัตริย์เมืองใหญ่. (ช.).
ระเนน
หมายถึง ว. อาการที่ล้มทับกัน, อาการที่เอนราบทับกัน.
ระเนนระนาด,ระเนระนาด
หมายถึง ว. เกลื่อนกลาด (ใช้แก่สิ่งที่อยู่ในลักษณะที่ล้มทับกันอยู่เรี่ยรายมากมาย).
ระเนียด
หมายถึง น. รั้วที่ปักเสารายตลอดไป, เสาค่าย.
ระเบง
หมายถึง ก. ตี เช่น ระเบงฆ้องกลอง.
ระเบิด
หมายถึง ก. ปะทุแตกออกไป เช่น คลังกระสุนระเบิด, ทำให้ปะทุแตกออกไป เช่น ระเบิดหิน.
น. ลูกระเบิด เช่น ทิ้งระเบิด.
ระเบิดขวด
หมายถึง น. ลูกระเบิดที่บรรจุสารเคมีบางอย่างในขวดแก้วหนา เมื่อถูกกระทบกระแทกอย่างแรงจะระเบิด.
ระเบิดทำลาย
หมายถึง น. ลูกระเบิดซึ่งบรรจุดินระเบิดอย่างแรง มักมีขนาดใหญ่ มีอำนาจทำลายสูง.
ระเบิดน้ำตา
หมายถึง น. ลูกระเบิดซึ่งบรรจุสารเคมีที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองแก่เยื่อตา ทำให้นํ้าตาไหล ลืมตาไม่ขึ้นอยู่ชั่วขณะ.
ระเบิดปรมาณู
หมายถึง น. ลูกระเบิดที่ให้อำนาจระเบิดได้ด้วยปฏิกิริยานิวเคลียร์ชนิดที่ทำให้นิวเคลียสของอะตอมของธาตุยูเรเนียมหรือธาตุพลูโทเนียมแตกสลาย ระเบิดชนิดนี้มีอำนาจทำลายมากยิ่งกว่าระเบิดธรรมดาที่ใช้ดินระเบิด.
ระเบิดมือ
หมายถึง น. ลูกระเบิดขนาดเล็กที่บรรจุดินระเบิดอย่างแรง ใช้ขว้างให้เกิดการระเบิด.
ระเบิดเพลิง
หมายถึง น. ลูกระเบิดซึ่งบรรจุสารเคมีที่ติดไฟทันทีเมื่อเกิดการระเบิดขึ้นแล้ว.
ระเบิดเวลา
หมายถึง น. ลูกระเบิดที่มีอุปกรณ์ตั้งกำหนดเวลาให้ระเบิด.
ระเบิดไอพิษ
หมายถึง น. ลูกระเบิดที่บรรจุสารพิษซึ่งเมื่อเกิดการระเบิดขึ้นแล้ว จะกลายเป็นไอหรือควันที่ก่อให้เกิดอันตรายแก่ร่างกายและอาจทำให้ถึงแก่ความตายได้.
ระเบิดไฮโดรเจน
หมายถึง น. ลูกระเบิดที่ให้อำนาจระเบิดได้ด้วยปฏิกิริยานิวเคลียร์ชนิดที่ทำให้นิวเคลียสของธาตุไฮโดรเจนหลอมรวมตัวเป็นนิวเคลียสของธาตุฮีเลียมซึ่งหนักกว่า ระเบิดชนิดนี้มีอำนาจทำลายยิ่งกว่าระเบิดปรมาณูมาก. (อ. H-bomb).
ระเบียง
หมายถึง น. พื้นเรือนที่ต่อออกไปทางด้านข้าง มีหลังคาคลุม; โรงแถวที่ล้อมรอบอุโบสถหรือวิหาร, ถ้าเป็นอารามหลวง เรียกว่า พระระเบียง.
ว. เรียง, เคียง, ราย.
ระเบียน
หมายถึง น. ทะเบียน, แบบ, เช่น ระเบียนประจำตัวนักเรียน.
ระเบียบ
หมายถึง น. แบบแผนที่วางไว้เป็นแนวปฏิบัติหรือดำเนินการ เช่น ระเบียบวินัย ระเบียบข้อบังคับ ต้องปฏิบัติตามระเบียบ.
ว. ถูกลำดับ, ถูกที่เป็นแถวเป็นแนว, มีลักษณะเรียบร้อย, เช่น เขาทำงานอย่างมีระเบียบ.
ระเบียบการ
หมายถึง น. ข้อกำหนดหรือข้อบังคับที่บัญญัติขึ้นเป็นแนวปฏิบัติ เช่น ระเบียบการของโรงเรียน.
ระเบียบจัด
หมายถึง ว. เจ้าระเบียบ, ที่ถือระเบียบอย่างเคร่งครัด.
ระเบียบวาระ
หมายถึง น. ลำดับรายการที่กำหนดไว้ในการประชุมแต่ละครั้ง.
ระเบ็ง
หมายถึง น. การมหรสพชนิดหนึ่งของหลวง ที่แสดงในงานพระราชพิธีสมโภช เช่น พระราชพิธีโสกันต์.
ระเบ็ง
หมายถึง ว. ดัง, ดังอื้ออึงแซ่ไปหมด, มักใช้เข้าคู่กับคำ เซ็งแซ่ เป็น ระเบ็งเซ็งแซ่, ละเบ็ง ก็ว่า.
ระเมียร
หมายถึง ก. ดู, น่าดู. (ข. รมึล ว่า ดู).
ระเร,ระเร่
หมายถึง ก. เที่ยวเตร่ไปในที่ต่าง ๆ โดยไม่กำหนด, ไถล.
ระเริง
หมายถึง ก. ร่าเริงบันเทิงใจ, สนุกสนานเบิกบานเต็มที่, เช่น แมวไม่อยู่หนูระเริง อย่าระเริงจนเกินไป.
ระเรียง
หมายถึง (กลอน) ก. เรียง.
ระเรียม
หมายถึง (กลอน) น. เรียม.
ระเรื่อย
หมายถึง ว. เรื่อย ๆ, เฉื่อย, เสมอ, ไม่ขาด, ไม่หยุด,ไม่พัก.
ระเร็ว
หมายถึง ก. ว่องไว.
ว. เร็ว ๆ.
ระเร้ง
หมายถึง ก. เร่งรัด, รีบเร็ว.
ระเลิง
หมายถึง ก. โค่น. (ข. รํเลิง).
ระเลียด
หมายถึง ว. ทีละน้อย ๆ.
ระเสิดระสัง
หมายถึง ว. ซัดเซไป, โซเซไป, หนีซุกซ่อนไป.
ระเหย
หมายถึง ก. อาการที่ของเหลวกลายเป็นไอ.
ระเหระหน,ระเหหน
หมายถึง ว. ซัดเซไปตามบุญตามกรรม, ไม่เป็นที่เป็นทาง, เร่ร่อนไป, อยู่ไม่เป็นที่, เช่น ผู้ลี้ภัยสงครามต้องระเหระหนไปเรื่อย ๆ.
ระเหหัน
หมายถึง ว. ซวดเซเหหันไปมา, วนเวียนไปมา.
ระเหิด
หมายถึง ก. พ้น เช่น ระเหิดจากบาป; (วิทยา) อาการที่ของแข็งกลายเป็นไอ เช่น การบูรระเหิด ลูกเหม็นระเหิด.
ว. สูงตระหง่าน, ระเหิดระหง ก็ว่า.
ระเหินระหก
หมายถึง ก. ด้นดั้นไปด้วยความลำบาก, เร่ร่อนไปด้วยความลำบากยากเย็น, ระหกระเหิน ก็ใช้.
ระเห็จ
หมายถึง ก. ไปอยู่ในที่ที่ไม่สมควร เช่น ระเห็จขึ้นไปอยู่บนยอดไม้.
ระแคะ
หมายถึง น. เล่ห์, เงื่อนความ.
ระแคะระคาย
หมายถึง น. เค้าเงื่อนที่ทราบมานิด ๆ หน่อย ๆ แต่ยังยืนยันให้แน่นอนไม่ได้, ระเค็ดระคาย ก็ว่า.
ระแง้
หมายถึง น. เรียกแขนงของทะลายหมากหรือแขนงของรวงข้าวว่า ระแง้หมาก ระแง้ข้าว, ตะแง้ ก็ว่า.
ระแด
หมายถึง น. คนชาติข่าพวกหนึ่ง ในตระกูลชวามลายู อยู่ทางฝั่งซ้ายแม่นํ้าโขง.
ระแทะ
หมายถึง น. ยานชนิดลากขนาดเล็ก มี ๒ ล้อ ใช้วัวเทียม ตัวเรือนราบไม่ยกสูงอย่างเรือนเกวียน มีทั้งชนิดโถงและประกอบหลังคา, กระแทะ หรือ รันแทะ ก็ว่า.
ระแนง
หมายถึง น. ไม้สี่เหลี่ยมขนาดยาว หน้า ๑" ๑" ใช้ตีทับบนกลอนหรือจันทันสำหรับมุงกระเบื้อง หรือตีทับคร่าวเพื่อทำรั้ว หรือทำแผงพรางแดดสำหรับเรือนกล้วยไม้.
ก. เรียง; ร่อน เช่น เอาแป้งมาระแนงให้เป็นผง. (ขุนช้างขุนแผน). (ข. แรง ว่า ร่อน).
ระแนะ
หมายถึง น. เครื่องสำหรับรองรากตึกและเสาเรือน, แระ ก็เรียก; ท้องเรือ.
