ใกล้น้ำรู้ปลา ใกล้ป่ารู้นก
ภาพประกอบ ใกล้น้ำรู้ปลา ใกล้ป่ารู้นก
ปรัชญาสามก๊กที่คล้ายกัน
กับคนด้วยกันยังไม่รู้วิธีปฏิบัติอย่างแท้จริง จะไปรู้วิธีปฏิบัติต่อผีสางเทวดาได้อย่างไรเล่า ผู้รู้เสียงควรดีดให้ผุ้รู้ฟังเสียงเมื่อผู้ฟังไม่รู้เสียงอย่าดีดเลยเพราะเท่ากับสี พูดคำสัตย์จริงหนึ่ง รักคนทุกคนหนึ่ง ใกล้ชิดผู้มีเมตตาการุณย์หนึ่ง ถ้าปฏิบัติได้อย่างนี้ หากพอมีเรี่ยวแรงอยู่บ้าง จึงค้นคว้าหาความรู้ต่อไป รู้จักตนเอง คือ ผู้รู้อย่างแท้จริง รู้ว่าผิดแล้วคิดแก้ไข จึงนับว่าประเสริฐ รู้หน้าทั่วเมือง รู้ใจกี่คน รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง สัตบุรุษสมบูรณ์ด้วยความรู้และคุณธรรม จึงทำอะไรได้หลายอย่าง ต่างจากของใช้ ซึ่งของอย่างหนึ่งก็จะใช้ประโยชน์ได้อย่างเดียว อยู่บ้านไม่ต้องรับแขก ออกนอกบ้านรู้น้อยหน้าเขา เขียนเสือ วาดหนัง แลไม่เห็นหน้าไม่รู้น้ำใจ เรื่องราวของชีวิต ยังไม่รู้ว่าจะเป็นอย่างไร จะไปรู้เรื่องราวความตายได้อย่างไรเล่า ในธรรมชาติไม่มีสิ่งใดดีพร้อม แต่ทุกอย่างก็สมบูรณ์แบบในตัวเอง ต้นไม้อาจบิดเบี้ยวโค้งงออย่างประหลาด แต่ก็ยังคงความงดงาม
