พุทธสุภาษิต ที่ใช้บ่อย ที่ค้นหาบ่อย 200 คำ

มีดังรายการต่อไปนี้

• การกู้หนี้ เป็นทุกข์ในโลก

  1

• การฝึกจิตที่ข่มยาก ที่เบา มักตกไปในอารมณ์ที่น่าใคร่ เป็นความดี, เพราะว่าจิตที่ฝึกแล้ว นำสุขมาให้

  2

• การไม่ทำบาป นำสุขมาให้

  3

• การเลือกให้ พระสุคตทรงสรรเสริญ

  4

• การอยู่ร่วมกับคนพาลเป็นทุกข์ เหมือนอยู่ร่วมกับศัตรูตลอดเวลา

  5

• กาลเวลาย่อมกลืนกินสรรพสัตว์ทั้งหลาย พร้อมกันไปกับตัวมันเอง

  6

• ขันติคือความอดทน เป็นตบะอย่างยิ่ง

  7

• ขึ้นชื่อว่าศิลปะ แม้เช่นใดเช่นหนึ่ง ก็ยังประโยชน์ให้สำเร็จได้

  8

• คนเกียจคร้าน ย่อมไม่พบความสุข

  9

• คนเกียจคร้านย่อมไม่พบทางด้วยปัญญา

  10

• คนโกรธย่อมฆ่าได้แม้มารดาของตน

  11

• คนขยัน พึงไม่ให้ประโยชน์ที่มาถึงแล้วผ่านไปโดยเปล่า

  12

• คนขยัน ย่อมหาทรัพย์ได้

  13

• คนแข็งกระด้างก็มีเวร

  14

• คนควรให้ของที่ควรให้

  15

• คนโง่ คนพาล ไม่ควรเป็นผู้นำ

  16

• คนโง่ ไม่ควรเป็นผู้นำ

  17

• คนดี ชอบช่วยเหลือเกื้อกูลผู้อื่น

  18

• คนใดเป็นนักเลงหญิง นักเลงสุรา และนักเลงการพนัน ย่อมล้างผลาญทรัพย์ที่ตนได้แล้ว ๆ , ข้อนั้นเป็นเหตุแห่งผู้ฉิบหาย

  19

• คนใดมีจิตไม่ท้อถอย มีใจไม่หดหู่ บำเพ็ญกุศลธรรมเพื่อบรรลุที่เกษมจากโยคะ พึงบรรลุธรรมเป็นที่สิ้นสังโยชน์ทั้งปวงได้

  20

• คนที่ผลัดวันประกันพรุ่งนี้ ย่อมเสื่อม ยิ่งผลัดวันมะรืนนี้ ก็ยิ่งเสื่อม

  21

• คนที่เห็นแต่โทษผู้อื่น คอยแต่เพ่งโทษนั้น อาสวะก็เพิ่มพูน เขายังไกลจากความสิ้นอาสวะ

  22

• คนนั่งนิ่ง เขาก็นินทา คนพูดมาก เขาก็นินทา แม้แต่คนพูดพอประมาณ เขาก็นินทา คนไม่ถูกนินทา ไม่มีในโลก

  23

• คนผู้มีสติ มีความเจริญทุกเมื่อ

  24

• คนผู้สดับน้อยนี้ ย่อมแก่ไป เหมือนวัวแก่ อ้วนแต่เนื้อ แต่ปัญญาไม่เจริญ

  25

• คนพาลเท่านั้น ย่อมไม่สรรเสริญทาน

  26

• คนมักโกรธ ย่อมอยู่เป็นทุกข์

  27

• คนมักทำบาปเพราะความหลง

  28

• คนมีปัญญา พึงสร้างเกาะที่น้ำหลากมาให้ท่วมไม่ได้ ด้วยความหมั่น ความไม่ประมาท ความสำรวม และความข่มใจ

  29

• คนมีปัญญาดีไม่ประมาทในเมื่อผู้อื่นประมาท มักตื่นในเมื่อผู้อื่นหลับ ย่อมละทิ้งผู้ประมาท (คนโง่) เหมือนม้าฝีเท้าเร็ว ทิ้งม้าไม่มีกำลังไปฉะนั้น

  30

• คนมีปัญญาทราม ได้ยศแล้ว ย่อมประพฤติสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ตน ย่อมปฏิบัติ เพื่อเบียดเบียนทั้งตนและผู้อื่น

  31

• คนมีสติ เป็นผู้ประเสริฐทุกวัน

  32

• คนมีสติ ย่อมได้รับความสุข

  33

• คนมีสันดานชั่ว ย่อมลำบากเพราะกรรมของตน

  34

• คนไม่ถูกนินทา ไม่มีในโลก

  35

• คนสะอาด ไม่ยินดีในความชั่ว

  36

• คนห่อกฤษณาด้วยใบไม้ แม้ใบไม้ก็หอมไปด้วยฉันใด การคบกับนักปราชญ์ก็หอมไปด้วยฉันนั้น

  37

• คนห่อปลาเน่าด้วยใบหญ้าคา แม้หญ้าคาก็พลอยเหม็นเน่าไปด้วยฉันใด การคบกับคนพาลก็เป็นคนพาลฉันนั้น

  38

• คนเห็นแก่ตัว เป็นคนสกปรก

  39

• คนอกตัญญูค่อยจับผิดอยู่เป็นนิตย์ ขะทำให้เขาพอใจไม่ได้ ถึงจะให้แผ่นดินทั้งหมดแก่เขา ผู้มีปกติมองหาโทษอยู่เสมอ ก็จะทำให้เขาพอใจไม่ได้ อกตัญญุสสะ โปสัสสะ นิจจัง วิวะระทัสสิโน สัพพัญเจ ปะฐะวิง ทัชชา เนวะ นัง อะภิราธะเยฯ

  40

• คบคนเช่นใด ก็เป็นคนเช่นนั้น

  41

• คบคนเช่นใด ย่อมเป็นคนเช่นนั้น

  42

• คบคนเช่นใดเป็นมิตร เขาก็เป็นคนเช่นนั้น เพราะการอยู่ร่วมกันย่อมเป็นเช่นนั้น

  43

• ควรคบมิตรที่ดี

  44

• ควรทำแต่ความเจริญ อย่าเบียดเบียนผู้อื่น

  45

• ควรทำบุญอันนำสุขมาให้

  46

• ควรระแวงในศัตรู แม้ในมิตรก็ไม่ควรไว้ใจ

  47

• ควรระแวงภัยที่ควรระแวง พึงระวังภัยที่ยังไม่มาถึง ผู้ฉลาดย่อมมองดูโลกทั้ง 2 เพราะกลัวต่ออนาคต

  48

• ความกตัญญูกตเวที เป็นเครื่องหมายของคนดี

  49

• ความกตัญญูกตเวที เป็นเครื่องหมายแห่งคนดี

  50

• ความกตัญญูกตเวทีเป็นเครื่องหมายของคนดี

  51

• ความโกรธเป็นดังสนิมศัสตราในโลก

  52

• ความคุ้นเคยเป็นญาติอย่างยิ่ง

  53

• ความดี อันคนชั่วทำยาก

  54

• ความดี อันคนดีทำง่าย

  55

• ความเป็นสหายไม่มีในคนพาล

  56

• ความพร้อมเพรียงของปวงชนผู้เป็นหมู่ ยังความเจริญให้สำเร็จ

  57

• ความพร้อมเพรียงของหมู่คณะย่อมนำสุขมาให้

  58

• ความพร้อมเพรียงของหมู่เป็นสุข และ การสนับสนุนคนผู้พร้อมเพรียงกันก็เป็นสุข, ผู้ยินดีในคนผู้พร้อมเพรียงกัน ตั้งอยู่ในธรรม ย่อมไม่คลาดจากธรรมอันเกษมจากโยคะ

  59

• ความมีปัญญา ย่อมรู้ได้จากการสนทนา

  60

• ความไม่เบียดเบียนกันเป็นสุขในโลก

  61

• ความไม่มีโรค เป็นลาภอันประเสริฐ

  62

• ความรักอื่น เสมอด้วยความรักตนเองไม่มี

  63

• ความโลภเป็นอันตรายแห่งธรรมทั้งหลาย

  64

• ความสั่งสมบาป นำทุกข์มาให้

  65

• ความสันโดษเป็นทรัพย์อย่างยิ่ง

  66

• ความสำรวมในที่ทั้งปวง เป็นดี ท่านว่าศีล เป็นความดี

  67

• ความสุขอื่น ยิ่งกว่าความสงบไม่มี

  68

• ความหิวเป็นโรคอย่างยิ่ง สังขารเป็นทุกข์อย่างยิ่ง รู้ข้อนั้นตามเป็นจริงแล้ว ดับเสียได้ เป็นสุขอย่างยิ่ง

  69

• ความอดทน นำมาซึ่งประโยชน์สุข

  70

• ความอดทน เป็นเครื่องประดับของนักปราชญ์

  71

• ความอดทน เป็นตปะ (ตบะ) ของผู้พากเพียร

  72

• ความอดทนเป็นเครื่องประดับของนักปราชญ์ ความอดทนเป็นตบะของผู้พากเพียร ความอดทนเป็นกำลังของนักพรต ความอดทนนำประโยชน์สุขมาให้

  73

• ค่อย ๆ เก็บรวบรวมทรัพย์ ดังปลวกก่อจอมปลวก

  74

• คำจริงเป็นสิ่งไม่ตาย

  75

• ใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ ดีกว่า

  76

• จงเตือนตน ด้วยตนเอง

  77

• จงเตือนตนด้วย ตนเอง

  78

• จงมีความพยายามในหน้าที่ของตน

  79

• จงสามัคคีมีน้ำใจต่อกัน

  80

• จิตจอดอยู่กับใคร ถึงไกลกัน ก็เหมือนอยู่ชิดใกล้ ใจหมางเมินใคร ถึงใกล้กัน ก็เหมือนอยู่แสนไกล

  81

• ชนะตนนั่นแหละประเสริฐกว่า

  82

• ชื่อว่าที่ลับ ไม่มีในโลก

  83

• ชื่อว่าที่ลับของผู้ทำบาปกรรม ไม่มีในโลก

  84

• ดอกบัว เกิดและเจริญงอกงามในน้ำแต่ไม่ติดน้ำ ทั้งส่งกลิ่นหอม ชื่นชูใจให้รื่นรมย์ฉันใด พระพุทธเจ้าทรงเกิดในโลก และอยู่ในโลก แต่ไม่ติดโลก เหมือนบัวไม่ติดน้ำฉันนั้น

  85

• ได้ลาภ เสื่อมลาภ ได้ยศ เสื่อมยศ นินทา สรรเสริญ สุข และ ทุกข์ สิ่งเหล่านี้เป็นธรรมดาในหมู่มนุษย์ไม่มีความเที่ยงแม้แน่นอน อย่าเศร้าโศกเลย ท่านจะโศกเศร้าไปทำไม

  86

• ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน

  87

• ถ้าคนพึงทำบาป ก็ไม่ควรทำบาปนั้นบ่อย ๆ ไม่ควรทำความพอใจในบาปนั้น เพราะการสั่งสมบาปนำทุกข์มาให้

  88

• ถ้าประสบสุขทุกข์ เพราะบุญบาปที่ทำไว้ก่อนเป็นเหตุ ชื่อว่าเปลื้องบาปเก่าที่ทำไว้ ดุจเปลื้องหนี้ฉะนั้น

  89

• ถ้าพึงเห็นสุขอันไพบูลย์ เพราะยอมเสียสละสุขส่วนน้อย ผู้มีปัญญาเล็งเห็นสุขอันไพบูลย์ ก็ควรสละสุขส่วนน้อยเสีย

  90

• ถ้าสอนผู้อื่นฉันใด พึ่งทำตนฉันนั้น ผู้ฝึกตนดีแล้ว ควรฝึกผู้อื่น ได้ยินว่าตนแลฝึกยาก

  91

• ถึงสิ้นทรัพย์ ผู้มีปัญญาก็เป็นอยู่ได้, แต่อับปัญญา แม้มีทรัพย์ก็เป็นอยู่ไม่ได้

  92

• ทั้งคนมี ทั้งคนจน ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า

  93

• ท่านทั้งหลาย จงยินดีในความไม่ประมาท คอยรักษาจิตของตน จงถอนตนขึ้นจากหล่ม เหมือนช้างที่ตกหล่มถอนตนขึ้นฉะนั้น

  94

• ท่านทั้งหลายจงเห็นความเกียจคร้านว่าเป็นภัย และ เห็นการปรารภความเพียรว่าปลอดภัย แล้วปรารภความเพียรเถิด นี้เป็นพุทธานุศาสนี

  95

• ท่านทั้งหลายต้องทำความเพียรเอง ตถาคตเป็นแต่ผู้บอก ผู้มีปกติเพ่งพินิจดำเนินไปแล้วจักพ้นจากเครื่องผูกของมาร

  96

• ท่านว่า ทานและการรบ เสมอกัน

  97

• ทำกรรมใดแล้วร้อนใจภายหลัง กรรมที่ทำแล้วนั้นไม่ดี

  98

• ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว

  99

• ทำไม่ได้ อย่าพูด

  100

• ทุกข์เท่านั้นเกิดขึ้น ทุกข์ย่อมตั้งอยู่ และเสื่อมไป นอกจากทุกข์ไม่มีอะไรเกิด นอกจากทุกข์ไม่มีอะไรดับ

  101

• โทษคนอื่น เห็นง่าย แต่โทษตนเองเห็นยาก

  102

• นิพพาน เป็นสุขอย่างยิ่ง

  103

• นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง

  104

• บัณฑิตพึงตั้งตนไว้ในคุณอันสมควรก่อน แล้วจึงสอนผู้อื่นภายหลัง จึงไม่มัวหมอง

  105

• บัณฑิตพึงทำความเป็นเพื่อนกับคนมีศรัทธา มีศีลเป็นที่รัก มีปัญญาและเป็นพหุสูต เพราะการสมาคมกับคนดีเป็นความเจริญ

  106

• บัณฑิตไม่ควรทำความเป็นเพื่อนกับคนส่อเสียด คนมักโกรธ คนตระหนี่ และคนเพลิดเพลินในสมบัติ เพราะการสมาคมกับคนชั่ว เป็นความเลวทราม

  107

• บัณฑิตไม่พึงคบอสัตบุรุษ พึงคบแต่สัตบุรุษ เพราะอสัตบุรุษย่อมนำไปสู่นรก สัตบุรุษย่อมนำไปสู่สุคติ

  108

• บัณฑิตย่อมบันเทิงในความไม่ประมาท

  109

• บัณฑิตย่อมฝึกตน

  110

• บัณฑิตย่อมไม่แสดงอาการขึ้นลง

  111

• บัณฑิตย่อมสรรเสริญความไม่ประมาท

  112

• บาปกรรม ที่ทำแล้วย่อมไม่มีเปลี่ยนแปลง เหมือนนมสดที่รีดในวันนั้น, บาปย่อมตามเผาคนเขลา เหมือนไฟที่เถ้ากลบไว้

  113

• บาปไม่มี แก่ผู้ไม่ทำ

  114

• บุคคลควรเตือนกัน ควรสอนกัน และ ป้องกันจากคนไม่ดี เพราะเขาย่อมเป็นที่รักของคนดี แต่ไม่เป็นที่รักของคนไม่ดี

  115

• บุคคลไม่ควรลืมตน

  116

• บุคคลหว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น ผู้ทำกรรมดี ย่อมได้ผลดี ผู้ทำกรรมชั่ว ย่อมได้ผลชั่ว

  117

• บุญเป็นที่พึ่งของสัตว์ ในโลกหน้า

  118

• ประโยชน์ทั้งหลาย ย่อมล่วงเลยคนผู้ทอดทิ้งการงาน ด้วยอ้างว่าหนาวนัก ร้อนนัก เย็นเสียแล้ว

  119

• ปราชญ์ พึงรักษาศีลสีลํ รกฺเขยฺย เมธาวี

  120

• ปราชญ์ผู้ให้ความสุข ย่อมได้รับความสุข

  121

• ปัญญา เปรียบเสมือนเครื่องประดับแห่งตน

  122

• ปัญญา ย่อมเกิดเพราะการฝึกฝน

  123

• ปัญญาประเสริฐกว่าทรัพย์

  124

• ปัญญาย่อมประเสริฐกว่าทรัพย์

  125

• เปล่งวาจางามยังประโยชน์ให้สำเร็จ

  126

• ผู้เกลียดธรรม เป็นผู้เสื่อม

  127

• ผู้ขยันในหน้าที่การงาน ไม่ประมาท เข้าใจจัดการงาน เลี้ยงชีวิตพอสมควร จึงรักษาทรัพย์ที่หามาได้

  128

• ผู้คบคนชั่ว ย่อมถึงความสุขโดยส่วนเดียวไม่ได้ เขาย่อมยังตนให้ประสบโทษ เหมือนกิ้งก่าเข้าฝูงเหี้ยฉะนั้น

  129

• ผู้เคารพผู้อื่น ย่อมมีความเคารพตนเอง

  130

• ผู้ชอบธรรม เป็นผู้เจริญ

  131

• ผู้ใด อันผู้อื่นทำความดี ทำประโยชน์ให้ในกาลก่อนย่อมสำนึก (คุณของเขา) ได้ ประโยชน์ที่ผู้นั้นปรารถนาย่อมเจริญ

  132

• ผู้ใดเกียจคร้าน มีความเพียรเลว พึงเป็นอยู่ตั้งร้อยปี แต่ผู้ปรารถนาความเพียรมั่นคง มีชีวิตอยู่เพียงวันเดียว ประเสริฐกว่าผู้นั้น

  133

• ผู้ใดทำกรรมชั่ว ล่อลวงเอาทรัพย์พี่น้อง พ่อแม่ ผู้นั้นมีจิตชั่วร้าย ย่อมไม่มีความเจริญ แม้เทวดาก็ไม่บูชาเขา

  134

• ผู้ใดมีความไร้ศีลธรรมครอบคลุม เหมือนย่านทรายคลุมไม้สาละ ผู้นั้นชื่อว่าทำตนเหมือนถูกผู้ร้ายคุมตัว

  135

• ผู้ใดมีปัญญาทราม มีใจไม่มั่นคง พึงเป็นอยู่ตั้งร้อยปี ส่วนผู้มีปัญญาเพ่งพินิจ มีชีวิตอยู่เพียงวันเดียว ประเสริฐกว่า

  136

• ผู้ตั้งใจศึกษา ย่อมได้ปัญญา

  137

• ผู้ถึงพร้อมด้วยศีล มีปัญญา มีใจมั่นคงดีแล้วปรารภความเพียร ตั้งตนไว้ในธรรม ในกาลทุกเมื่อ ย่อมข้ามโอฆะที่ข้ามได้ยาก

  138

• ผู้ประทุษร้ายมิตรเป็นคนเลวแท้

  139

• ผู้ประพฤติดี ย่อมฝึกตนอยู่เป็นนิจ

  140

• ผู้ประมาท เหมือนคนตายแล้ว

  141

• ผู้ปรารถนาความสุขที่มั่นคง พึงเว้นมิตรชั่วเสีย คบแต่บุคคลสูงสุด และพึงตั้งอยู่ในโอวาทของท่าน

  142

• ผู้ฝึกตนได้เป็นผู้ประเสริฐสุดในหมู่มนุษย์

  143

• ผู้มีจิตสงบ มีปัญญาเครื่องรักษาตัว มีสติ เป็นผู้เพ่งพินิจ ไม่เยื่อใยในกาม ย่อมเห็นธรรมโดยชอบ

  144

• ผู้มีจิตอันไม่ชุ่มด้วยราคะ มีใจอันโทสะไม่กระทบแล้ว มีบุญและบาปอันละได้แล้ว ตื่นอยู่ ย่อมไม่มีภัย

  145

• ผู้มีตน ฝึกตนดีแล้ว ย่อมได้ที่พึ่งซึ่งได้ยาก

  146

• ผู้มีปัญญา ถึงพร้อมด้วยความรู้ ฉลาดในวิธีจัดการงาน รู้กาลและรู้สมัย เขาพึงอยู่ในราชการได้

  147

• ผู้มีปัญญา พึงรักษาจิตที่เห็นได้ยากนัก ละเอียดนัก มักตกไปในอารมณ์ที่น่าใคร่, เพราะว่าจิตที่คุ้มครองแล้วนำสุขมาให้

  148

• ผู้มีปัญญาทราม มีจิตใจกระด้าง ถึงฟังคำสอนของพระชินเจ้า ก็ยังห่างไกลจากพระสัทธรรม เหมือนดินกับฟ้า

  149

• ผู้ไม่ประมาท ย่อมไม่ตาย

  150

• ผู้หมั่นในการงาน ไม่ประมาท เป็นผู้รอบคอบ จัดการงานเรียบร้อย, จึงควรอยู่ในราชการ

  151

• ผู้ให้ ย่อมผูกไมตรีไว้ได้

  152

• ผู้ให้ข้าว ชื่อว่าให้กำลัง ผู้ให้ผ้า ชื่อว่าให้ผิวพรรณ ผู้ให้ยานพาหณะ ชื่อว่าให้ความสุข ผู้ให้ประทีปโคมไฟ ชื่อว่าให้จักษุ

  153

• ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก คนหมู่มากย่อมคบเขา

  154

• ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ย่อมได้สิ่งที่เลิศอีก

  155

• ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ให้สิ่งที่ดี ให้สิ่งที่ประเสริฐ ย่อมเป็นผู้มีอายุยืน มียศในภพที่ตนเกิด

  156

• ผู้ให้สิ่งประเสริฐ ย่อมถึงฐานะที่ประเสริฐ

  157

• ผู้ไหว้ ย่อมได้รับการไหว้ตอบ

  158

• พวกโจร เป็นเสนียดของโลก

  159

• พึงขวนขวายในเป้าหมายของตน

  160

• พึงชนะคนโกรธ ด้วยความไม่โกรธ

  161

• พึงชนะคนโกรธด้วยความไม่โกรธ

  162

• พึงชนะคนพูดปดด้วยคำจริง

  163

• พึงชนะคนไม่ดีด้วยความดี

  164

• พึงตัดความโกรธด้วยความข่มใจ

  165

• พึงรักษาความดีของคนไว้ ดังเกลือรักษาความเค็ม

  166

• พึงละเว้นบาปทั้งหลาย

  167

• พึงศึกษาความสามัคคี ความสามัคคีนั้น ท่านผู้รู้ทั้งหลาย สรรญเสริญแล้ว ผู้ยินดีในสามัคคี ตั้งอยู่ในธรรม ย่อมไม่คลาดจากธรรมอันเกษมจากโยคะ

  168

• พึงสละทรัพย์ เพื่อรักษาอวัยวะ พึงสละอวัยวะ เพื่อรักษาชีวิต พึ่งสละ ทั้งทรัพย์ อวัยวะ และ ชีวิต เพื่อรักษาธรรม (ความถูกต้อง)

  169

• พูดอย่างไร ทำได้อย่างนั้น

  170

• เพราะความไว้ใจภัยจึงตามมา

  171

• ฟังด้วยดี ย่อมได้ปัญญา

  172

• ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจงเป็นผู้ไม่ประมาท มีสติ มีศีลดีงาม ตั้งความดำริไว้ให้ดี คอยรักษาจิตใจของตน

  173

• มีมิตรเลวมีเพื่อนเลว ย่อมมีมารยาทเลวและที่เที่ยวเลว

  174

• มีศัตรูเป็นบัณฑิต ดีกว่ามีมิตรเป็นคนพาล

  175

• เมื่อคนโง่มีปัญญาทราม ทำกรรมชั่วอยู่ก็ไม่รู้สึก เขาเดือดร้อนเพราะกรรมของตน เหมือนถูกไฟไหม้

  176

• เมื่อคอยระวังอยู่ เวรย่อมไม่ก่อขึ้น

  177

• เมื่อผู้อื่นทำความดีให้ ทำประโยชน์ให้ก่อน แต่เราไม่สำนึกบุญคุณ เมื่อมีกิจเกิดขึ้นภายหลัง จะหาผู้ช่วยทำไม่ได้

  178

• เมื่อมีจิตใจไม่หนักแน่น เห็นคนใจเบา มักประทุษร้ายมิตร ผู้มีความประพฤติกลับกลอกเป็นนิตย์ ย่อมไม่มีความสุข

  179

• เมื่อให้ บุญก็เพิ่มขึ้น

  180

• ไม่ควรทำบาป เพราะเห็นแก่กิน

  181

• ไม่ควรเสพธรรมที่เลว ไม่ควรอยู่กับความประมาท ไม่ควรเสพมิจฉาทิฏฐิ ไม่ควรเป็นคนรกโลก

  182

• ยศย่อมเจริญแก่ผู้มีความหมั่น มีสติ มีการงานสะอาด ใคร่ครวญแล้วทำ ระวังดีแล้ว เป็นอยู่โดยธรรม และไม่ประมาท

  183

• โลกถูกจิตนำไป ถูกจิตชักไป, สัตว์ทั้งปวงไปสู่อำนาจแห่งจิตอย่างเดียว

  184

• โลภะ โทสะ โมหะ เกิดจากตัวเอง ย่อมเบียดเบียนผู้มีใจชั่ว ดุจขุยไผ่ฆ่าต้นไผ่ฉะนั้น

  185

• เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร

  186

• ศีล พึงรู้ได้ด้วยการอยู่ร่วมกัน

  187

• สติ เป็นธรรมเครื่องตื่นอยู่ในโลก

  188

• สังขาร เป็นทุกข์อย่างยิ่ง

  189

• สังขารทั้งหลาย ไม่เที่ยงหนอ

  190

• สัตว์ทั้งหลายย่อมต้องการความสุข ผู้ใดแสวงหาสุขเพื่อตน ไม่เบียดเบียนเขาด้วยอาชญา ผู้นั้นละไปแล้ว ย่อมได้สุข

  191

• สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา

  192

• สิ่งทั้งหลายทั้งปวง ไม่ควรยึดมั่นถือมั่น

  193

• เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้

  194

• อย่าปล่อยกาลเวลาให้ล่วงไปโดยเปล่าประโยชน์

  195

• อย่ารำพึงถึงความหลัง อย่ามัวหวังถึงอนาคต

  196

• อยู่ร่วมกับคนชั่ว ย่อมมีแต่ความทุกข์

  197

• อยู่ร่วมกับปราชญ์นำสุขมาให้ เหมือนสมาคมกับญาติ

  198

• อริยมรรคย่อมบริสุทธิ์ เมื่อขับไล่ความหลับ ความเกียจคร้าน ความบิดขี้เกียจ ความไม่ยินดี และ ความเมาอาหารนั้นได้ด้วยความเพียร

  199

• อ่อนไป ก็ถูกเขาหมิ่น แข็งไป ก็มีภัยเวร

  200