ผลการค้นหา

สอบอารมณ์

หมายถึงก. สอบถามประสบการณ์ทางจิตของผู้ที่เจริญวิปัสสนากรรมฐานว่าก้าวหน้าไปถึงขั้นใดแล้ว.

โภชนาการ

หมายถึง[โพชะนา-, โพดชะนา-] น. วิทยาศาสตร์ประยุกต์แขนงหนึ่ง ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างอาหารกับกระบวนการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพและการเจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิต.

ชโลง

หมายถึง[ชะ-] (โบ) ก. พยุงไว้ไม่ให้เซ, จรรโลง, จูง เช่น ให้เป็นหลักชโลงจิต. (กฎ. ราชบุรี).

นาถ

หมายถึง[นาด, นาถะ] (แบบ) น. ที่พึ่ง, ผู้เป็นที่พึ่ง. (ป., ส.).

นานัปการ

หมายถึง[นานับปะกาน] ว. มีหลายอย่าง, นานาประการ ก็ว่า. (ป. นานปฺปการ).

สมุหประธาน

หมายถึง(โบ) น. เสนาบดีชั้นจตุสดมภ์ คือ เวียง วัง คลัง นา.

บุญเขต

หมายถึง[บุนยะ-] น. เนื้อนาบุญ. (ป. ปุญฺกฺเขตฺต).

ขี้ลีบ

หมายถึง(ปาก) น. ข้าวลีบ เช่น ชาวนาคัดเอาขี้ลีบออก.

โถมนาการ

หมายถึง[โถมะนา-] (แบบ) น. การชมเชย. (ป. โถมน + อาการ).

คู่โค

หมายถึง(โบ) น. นาที่ต้องเสียค่านาตามหน้าโฉนดทุก ๆ ปี ผิดกับนาฟางลอย ซึ่งต้องเสียค่านาแต่เฉพาะในปีที่ปลูกข้าว. [“ที่เรียกว่า นาคู่โค เพราะวิธีเก็บหางข้าวนาชนิดนี้นับจำนวนโค (กระบือ) ที่ใช้ทำนาในที่นั้น ๆ ด้วยถือเป็นยุติว่า โคคู่หนึ่งคงจะทำนาในที่เช่นนั้นได้ผลประมาณปีละเท่านั้น เอาเกณฑ์จำนวนโคขึ้นตั้งเป็นอัตราหางข้าวที่จะต้องเสีย เพราะฉะนั้น นาคู่โค ถึงจะทำหรือมิทำจึงต้องเสียหางข้าว” -พงศ. ร. ๒].

ทัสนานุตริยะ

หมายถึง[ทัดสะนานุดตะริยะ] น. สิ่งที่เห็นอันประเสริฐ, การเห็นอันประเสริฐ เช่นการเห็นธรรมของพระพุทธเจ้าเป็นต้น. (ป. ทสฺสนานุตฺตริย).

ดำ

หมายถึงก. ปลูกข้าวกล้า, เรียกนาชนิดหนึ่งซึ่งใช้ถอนต้นกล้ามาปลูกว่า นาดำ, คู่กับ นาหว่าน ซึ่งใช้หว่านเมล็ดข้าวลงในนา.