หมายถึงชื่อปีที่หนึ่งในจำนวนสิบสองปี คือ ปีไจ้=ปีชวด ปีเป้า=ปีฉลู ปียี่=ปีขาล ปีเหม้า=ปีเถาะ ปีสี่=ปีมะโรง ปีไส้=ปีมะเส็ง ปีชะง้า=ปีมะเมีย ปีมด=ปีมะแม ปีสัน=ปีวอก ปีเฮ้า=ปีระกา ปีเส็ด=ปีจอ ปีไค้=ปีกุน. คัด เลือก คัดสิ่งเสียออกจากสิ่งดีเรียก ไจ้ ไซ้ ก็ว่า.
หมายถึงร้อยปี
หมายถึงเลยเวลา,เวลาผ่านพ้นไปแล้ว,ล่วงไปแล้ว,เลยเวลาที่จะทำ
หมายถึงฤดู หรือ ช่วงเวลาต่างๆ
หมายถึงกะว่าจะได้,คาดว่าจะได้,ถึงเวลาที่จะได้,ถึงที
หมายถึงชอบเวลาเธอยิ้ม
หมายถึงตะไคร้ , แคน ,กลอง , ยิง , ปีกุน
หมายถึงบังเหียน บังเหียนที่ใช้สวมปากม้าเวลาขี่ เรียก ไหย้ม้า บังเหียน หมากเหียน ก็ว่า.
หมายถึงมาก หลาย เวลาดึกมากเรียก เดิกคักไค้ ซักไซ้ ก็ว่า
หมายถึงชื่อดาวพระศุกร์ที่ขึ้นในเวลาหัวค่ำ.
หมายถึงวัน เดือน ปีเกิด เรียก กงแก้ว กงชะตา ดวงชะตา
หมายถึงกฎหมายที่ตราขึ้นใช้ในเวลาที่จำเป็น เช่นเมื่อบ้านเมืองเกิดข้าศึกสงครามหรือความไม่สงบจะต้องตรากฎหมายขึ้นใช้ในภาวะเช่นนี้ กฎหมายนี้เรียก กฎอัยการศึก อำนาจบริหารบ้านเมืองตกอยู่ในอำนาจทหาร ทหารจะใช้กฎนี้ไปจนกว่าบ้านเมืองจะสงบสุข.