83 ปรัชญาชาวบ้าน ที่ใช้บ่อย ในชีวิตประจำวัน

รวม 83 ปรัชญาชาวบ้าน ที่ใช้บ่อยในชีวิตประจำวัน

กะทิยิ่งเคี่ยวยิ่งมัน กะท้อนยิ่งทุบยิ่งหวาน ชีวิตยิ่งพบปัญหายิ่งฉลาด
การกินเมื่อหิว เป็นความต้องการของร่างกาย การกินเมื่ออยาก เป็นความต้องการของกิเลส เราต้องเลือกเอาเอง จะกินเพื่อร่างกาย หรือกิเลส
การขอที่ไม่ต้องละอาย คือ ขอโทษ การให้ที่ไม่ต้องออกอะไรเลย คือ การให้อภัย
การคิดดี ทำดี พูดดี เป็นการให้พรตัวเอง ซึ่งเป็นพรที่ประเสริฐ ยิ่งกว่าพรใดๆ ในโลก
การชอบพูดถึงความดีของเขา คือความดีของเรา การชอบพูดถึงความไม่ดีของเขา คือความไม่ดีของเรา
การทำบุญไม่ต้องรอตอนแก่ เพราะไม่แน่ว่าจะได้อยู่จนแก่หรือไม่ เพราะบางคนแก่แล้ว ยังไม่ได้ทำบุญก็มี
การที่ถูกเขาโกงบ้าง ถูกใส่ร้ายบ้าง ถูกกลั่นแกล้งบ้าง ควรคิดว่าดีเหมือนกัน ชีวิตจะได้ไม่เซ็ง เป็นความตื่นเต้นอย่างหนึ่ง ที่ไม่ต้องลงทุนไปดูการแสดง หรือไปดูการแข่งขัน
การที่เรายังต้องแสวงหาความสุข แสดงว่าเรายังขาดความสุข แต่ถ้าเรารู้จักทำใจให้เป็นสุขได้เอง ก็ไม่ต้องไปดิ้นรนแสวงหาที่ไหน
การนอนหลับเป็นการพักกาย การทำสมาธิเป็นการพักใจ คนส่วนใหญ่พักแต่กาย ไม่ค่อยพักใจ ทำให้ตนเองสดใสได้ ด้วยการยิ้มให้ตนเอง ทำให้คนอื่นสดใสได้ ด้วยการยิ้มให้เขา การยิ้มไม่ต้องลงทุนอะไรเลย แต่สร้างความสดใสได้มาก
การนินทาว่าร้ายเป็นเรื่องของเขา การให้อภัยเป็นเรื่องของเรา
การยินดีในธรรมย่อมชนะความยินดีทั้งปวง รสแห่งธรรม ย่อมชนะรสทั้งปวง การให้ทานธรรม ย่อมชนะการให้ทานทั้งปวง
การสะกิดคุ้ยเขี่ย ความผิดพลาดของผู้อื่น ปมด้อยของผู้อื่น มีแต่จะทำให้เขาเสียใจ และอาจทำให้เสียมิตร ส่วนเราไม่ได้อะไรเลย
การโต้เถียงแม้จะมีเหตุผล แต่ถ้าใช้ท่วงท่าที่แข็งกร้าว ก็ยากที่จะเอาชนะได้ แต่การโต้แย้งโดยใช้เหตุผล ด้วยท่วงท่าที่อ่อนน้อม สามารถเอาชนะได้ โต้เถียงกับเขาบ่อยๆ ขัดแย้งกับเขาบ่อยๆ ไม่ต้องไปวิเคราะห์เขา ว่าเขาเป็นคนแบบไหน แต่ควรพิจารณาเรา ว่าเราเป็นคนแบบไหน
การให้อภัยไม่ต้องลงทุนอะไรเลย แต่การแก้แค้นลงทุนมาก
การให้ได้มาซึ่งความสะดวกทางกาย ต้องอาศัยวัตถุ ต้องลงทุน ต้องยื้อแย่ง แต่การให้ได้มาซึ่งความสุขทางใจ ไม่ต้องอาศัยวัตถุ ไม่ต้องลงทุน ไม่ต้องยื้อแย่ง เพียงทำใจให้สงบ ก็ได้พบสุขแล้ว
คนที่ถูกนินทาด่าว่ามีอยู่ทั่วไป ถ้าจะเพิ่มเราเป็นผู้ถูกนินทา เข้าไปอีกสักคน จะเป็นไรไป
คนป่วยหวังสุขภาพที่ดี คนมั่งมีหวังชื่อเสียง คนยากจนหวังทรัพย์สิน คนไม่มีกินหวังอาหาร คนเกียจคร้านหวังอยู่เฉยๆ ไม่ต้องทำอะไร
คนมีปัญญา รู้จักทำใจให้เป็นสุข แม้แต่ในเรื่องที่ไม่น่าสุข คนโง่... สามารถทำใจให้เป็นทุกข์ได้ แม้ในเรื่องที่ไม่น่าทุกข์
คนไม่ดี มักสนใจในความไม่ดีของคนอื่น คนดี มักสนใจในความดีของผู้อื่น
ความสำเร็จของคน ไม่ได้เกิดจากสวรรค์ ไม่ได้เกิดจากโชคชะตา แต่เกิดจากการฝึกฝน อย่างจริงจัง และสม่ำเสมอ
ความเย็น สามารถระงับความร้อนได้ ฉันใด ความสงบของเรา ก็สามารถระงับความพลุ่งพล่านของคนอื่นได้ ฉันนั้น
ความโกรธไม่ได้อยู่กับเราตลอดไป มันจะมาตอนเราเผลอเท่านั้น ถ้าเรามีสติ ความโกรธจะเข้ามาไม่ได้เลย
คาถาที่ควรมีไว้ประจำใจ เมื่อจะซื้อของกินของใช้ ให้ท่องคาถาว่า จำเป็นไหม จำเป็นไหม
คำชมนั้นแสนหวาน ใครๆก็ชอบ คำตินั้นขม ไม่มีใครชอบ แต่ผู้มีปัญญา สามารถนำคำติ มาแก้ไขพัฒนาตนเองได้
จงประหยัด คำติ แต่อย่าตระหนี่ คำชม
จะลงมือทำอะไรก็ตาม ถ้าคิดว่าทำได้ นั่นคือ.... ได้รับความสำเร็จไปครึ่งหนึ่งก่อน แต่ถ้าคิดว่าทำไม่ได้ นั่นคือ... ล้มเหลวงทั้งหมด...
ชีวิตคือการต่อสู้ ศัตรูคือยากำลัง อุปสรรค คือหนทางแห่งความสำเร็จ ขอให้เราทั้งหลายพึงใจในการต่อสู้ ยินดีเผชิญหน้ากับศัตรู และกล้าฝ่าฟันอุปสรรค
ดอกไม้งามได้เพราะ รูปลักษณ์ และสีสัน คนจะงามได้เพราะ พระธรรม
ดอกไม้สวยมีไว้ล่อแมลง คำลวงมักไพเราะ การตัดสินว่าใครดีใครชั่ว เพียงอาศัยรูปกายภายนอก คำอ่อนหวาน.... ย่อมผิดพลาดได้ง่าย
ตัวพยาบาทน่ากลัวนัก สามารถทำลายตัวเองได้ ทำลายผู้อื่นได้ ต้องทำลายตัวพยาบาทก่อน ก่อนที่มันจะทำลายเรา และทำลายผู้อื่น ในโลกนี้ที่เขาฉลาดกว่าเราก็มี โง่กว่าก็มี รวยกว่าก็มี จนกว่าก็มี สวย หล่อกว่าก็มี ฉะนั้น อย่าเย่อหยิ่งทะนงตน หรือโศรกเศร้าไปเลย
ถึงจะรู้ร้อยเรื่องพันเรื่อง ก็ไม่สู้รู้เรื่องดับทุกข์ ถึงจะทำได้ร้อยอย่างพันอย่าง ก็ไม่สู้ทำใจ....
ถ้าก้าวพลาดไปหนึ่งก้าวจะเป็นไร เพราะยังมีก้าวใหม่ที่มั่นคง
ถ้าขาดความพยายามแล้ว อย่าว่าแต่เข็ญครกขึ้นเขาเลย แม้แต่เข็ญครกลงเขา ก็ไม่มีทางทำได้
ถ้าคิดทำความดี ให้ทำได้ทันที ถ้าคิดทำความชั่ว ให้เลิกคิดทันที ถ้าเลิกคิดไม่ได้ ก็อย่าทำวันนี้ ให้พลัดวันไปเรื่อยๆ
ถ้าตั้งใจว่าทำได้ แม้หินหนักก็ยังยกไหว ถ้าคิดว่าทำไม่ได้ แม้เม็ดทรายหนึ่งกำมือ ก็ยังยกขึ้นยาก
ถ้ายังหามิตรที่ดีไม่ได้ อยู่คนเดียวยังดีกว่า อยู่คนเดียวยังปลอดภัยกว่าคบมิตรที่เลว
ทำงานเพราะต้องทำงาน กับทำงานเพราะรักงาน ให้ความรู้สึกที่ต่างกัน และให้ผลงานที่ต่างกันด้วย
ทุกชีวิตย่อมมีปัญหา ปัญหามีมาให้แก้ ไม่ใช่มีมาให้กลัดกลุ้ม การแก้ปัญหา เป็นหน้าที่ของชีวิต
บางคน มีวัตถุอำนวยความสะดวกมาก แต่ยังหาสุขไม่ได้ บางคนมีวัตถุอำนวยความสะดวกไม่มาก แต่หาสุขได้ สุขหรือไม่สุข.... ไม่ได้ขึ้นอยู่กับวัตถุ แต่ขึ้นอยู่ที่ใจ ที่มองเห็นความเป็นจริงของโลกและชีวิต จนสามารถปล่อยวางคลายความยึดมั่นได้
บางคนเข้าใจผิดว่า การพูดมากแสดงถึงความเก่งกล้าสามารถ เขาจึงพยายามพูดให้มาก ในทุกสถานที่ ความจริงแล้วการพูดมากนั้นไม่ดี พูดน้อยเกินก็ไม่ดี การพูดพอดีเท่านั้นจึงจะดี
บ่นแล้วหมดปัญหาก็น่าบ่น บ่นแล้วมีปัญหา ไม่รู้จะบ่นหาอะไร
บ้านใหญ่โตจะมีความหมายอะไร ถ้าคนในบ้านไม่ยิ้มให้กัน
ผู้สนใจธรรม สู้ผู้รู้ธรรมไม่ได้ ผู้รู้ธรรม สู้ผู้ปฎิบัติธรรมไม่ได้ ผู้ปฎิบัติธรรม สู้ผู้ที่เข้าถึงธรรมไม้ได้ ไม่ว่าเรื่องที่ทำยากเพียงใด ขอเพียง... มีความเชื่อมั่นในตนเอง มีเจตนาแรงกล้าที่จะทำ นั่นเท่ากับว่าสำเร็จไปครึ่งหนึ่งแล้ว
พวกที่มีโอกาสถูกผีหลอกมีอยู่ 2 จำพวก พวกแรก กลัวผี พวกที่สอง เชื่อว่ามีผี
พอเขาชั่วก็ติเตียน พอเขาดีก็ริษยา พอเขาตกต่ำก็เหยียบย่ำ คนเช่นนี้หาสุขได้ยากยิ่ง วิธีจัดการกับศัตรูได้ดีที่สุด คือการให้อภัย...
มิตรภาพอาจต้องใช้เวลาสร้างหลายปี แต่การทำลาย อาจทำได้ในนาทีเดียว ถ้าไม่ระวังวาจา
มีทรัพย์มาก ย่อมมีความสะดวกมาก มีธรรมะมาก ย่อมมีความสุขมาก
ยิ้มแย้มอย่างแจ่มใส เห็นใครทักก่อน นี่คือ.. วิธีแสดงเสน่ห์แบบง่ายๆ แต่ให้ผลมาก
รวย แต่ยังเป็นทุกข์มาก มีเกียรติ แต่ยังเป็นทุกข์มาก มีชื่อเสียง แต่ยังเป็นทุกข์มาก นั่นเพราะว่า... ความทุกข์มากหรือทุกข์น้อย ไม่ได้ขึ้นอยู่กับสิ่งเหล่านี้ แต่อยู่ที่... ความยึดมั่นถือมั่น มากหรือน้อยกว่ากันเท่านั้น
รู้จักทำใจให้รักผู้บังคับบัญชา รู้จักทำใจให้รักลูกน้อง รู้จักทำใจให้รักเพื่อนร่วมงาน สวรรค์ก็อยู่ที่ทำงาน เกลียดผู้บังคับบัญชา เกลียดลูกน้อง เกลียดผู้ร่วมงาน นรกก็อยู่ที่ทำงาน
ลองสังเกต ชีวิตของคนที่ขัดสนลำบาก มันมาจาก ชีวิตที่ขาดความอดทน
ว่าวจะลอยขึ้นสูงได้ เพราะเหตุที่ต้านลม ถ้าหมดลมว่าวก็ตก มนุษย์เราจะขึ้นสูงอยู่ได้ ก็เพราะต้องต่อสู้อุปสรรค ชีวิตที่ไม่เคยพบอุปสรรค จะหาทางก้าวหน้าไม่ได้เลย
สิ่งที่ฝึกนั้นมีมาก การฝึกในสิ่งที่คนอื่นฝึกยาก ย่อมได้ผล ที่คนอื่นได้รับยากเช่นกัน
สิ่งที่เรียกกันว่า โชคร้าย ไม่ได้มีมาทุกวัน ขอเพียงตั้งสติให้มั่น มีจิตใจที่เข้มแข็ง โชคร้าย ก็จะจากไปอย่างรวดเร็ว และสิ่งที่เรียกว่า โชคดี ก็จะมาแทนที่
อภัยให้แก่กันในวันนี้ ดีกว่าอโหสิให้กันตอนตาย
อยากรู้ว่าเขาเป็นคนเช่นไร ให้ดูจากเพื่อนสนิทของเขาก็ได้
อย่าคร่ำครวญถึงอดีต อย่างหงุดหงิดกับปัจจุบัน อย่าเพ้อฝันถึงอนาคต
อย่าสัญญากับใครง่ายๆ ถ้าไม่มั่นใจว่าจะทำได้ตามสัญญา สัญญาแล้วไม่ทำตามสัญญา เหมือนวาจาทารก เพียงส่งเสียงออกมา แต่หาสาระและความมหายไม่ได้ ทั้งยังทำลายเกียรติภูมิของตนเองด้วย
อย่าโกรธฟุ่มเฟือย อย่าโกรธจุกจิก อย่าโกรธไม่เป็นเวลา อย่าโกรธมาก จะเสียสุขภาพกาย และสุขภาพจิต
อ่อนน้อม อ่อนโยน อ่อนหวาน นั้นดี.... อ่อนข้อให้เขาบ้างก็ยังดี แต่...อ่อนแอนั้น ไม่ดี
เขาด่าว่าเราไม่ถึงนาที เขาอาจลืมไปแล้วด้วย แต่เรายังจดจำ ยังเจ็บใจอยู่... นี่เราฉลาดหรือโง่กันแน่
เขาด่าว่าไม่กี่คำ ทนไม่ได้ แต่นำเรื่องที่เขาด่าว่า ไปขึ้นโรงขึ้นศาลเป็นปี ทนได้ บางทีไปทำร้ายเขา ฆ่าเขา จนต้องติดคุกหลายปี ทนได้ นี่คือ... เรื่องแปลกแต่จริงของมนุษย์
เงินไม่มีขา มันเดินมาหาเราเองไม่ได้ เรามีขา เราจึงต้องเดินไปหามัน
เป็นสุขง่าย เป็นทุกข์ยาก เห็นเขาสุข พลอยสุขด้วย เห็นเขาทุกข์ คิดช่วยเหลือ เมื่อได้ลาภ ได้ยศ ได้สรรเสริญ หรือได้สุข จิตใจไม่ฟูจนเกินไป เมื่อเสื่อมลาภ เสื่อมยศ ถูกนินทา หรือได้ทุกข์ จิตใจไม่ห่อเหี่ยวจนเกินไป นี่คือจิตใจของคนที่พัฒนาแล้ว
เมื่อก่อนยังไม่มีเรา เราเพิ่งมีมาเมื่อไม่นานมานี้เอง และอีกไม่นานก็จะไม่มีเราอีก จึงควรรีบทำดี ในขณะที่ยังมี...เรา
เมื่อเกิดเป็นคน ต้องอยู่ร่วมกับคน จึงต้องกระทบกระทั่งกันบ้าง เป็นเรื่องธรรมดา
เรายังเคยเข้าใจผิดผู้อื่น ถ้าคนอื่นเข้าใจเราผิดบ้าง ก็ใช่ว่าจะเป็นเรื่องแปลกอะไร ทำไมต้องเศร้าหมอง ในเมื่อเราไม่ได้เป็นอย่างที่ใครเข้าใจ
เราเข้าใจเขาผิด เรายังรู้สึกเสียใจ เขาเข้าใจเราผิด ถึงเขาไม่พูด เขาก็คงรู้สึกเสียใจบ้างเหมือนกัน
เวลาเป็นยารักษาความทุกข์ ถ้าเราปล่อยให้ผ่านไป ยิ่งนานเท่าไร ความทุกข์ก็ยิ่งลดลง และอาจจะหายไปในที่สุด
แก้ตัวไม่ได้ช่วยอะไร แต่แก้ไขช่วยให้ดีขึ้น คนรู้ธรรมะ ชอบเอาชนะคนอื่น คนปฎิบัติธรรม ชอบเอาชนะตนเอง
แท้ที่จริงแล้ว เรามีความทุกข์ คนอื่นเขาก็มีความทุกข์ เพียงแต่เขาไม่ได้บอก ว่าเขามีทุกข์ การมีทุกข์ จึงเป็นเรื่องธรรมดาของคน
แนะนำผู้ที่ไม่ต้องการคำแนะนำ สั่งสอน ผู้ที่ไม่ต้องการคำสอน ย่อมเสียเวลา เหนื่อยแรงเปล่า ทั้งจะทำให้เขารำคราญด้วย
แม้จะฝึกให้เป็นผู้ไม่โกรธไม่ได้ แต่ฝึกให้เป็นผู้ไม่โกรธบ่อยได้ ฝึกให้เป็นผู้รู้จักให้อภัยได้
แม้หัวกระโหลกยังยิ้มได้ มันบอกว่า... ในโลกนี้ไม่มีอะไรน่ากลัว ไม่มีอะไรควรกลัว มีแต่ควรยิ้มสู้
แม้อยู่ในสังคมที่เร่าร้อน เราก็ไม่จำเป็นต้องเร่าร้อนตาม แม้จะอยู่ในสังคมที่เครียด เราก็ไม่จะเป็นต้องเครียด
แม้ไม่ยิ่งใหญ่ แม้ไม่ร่ำรวย แม้ไม่เด่นดัง แต่ถ้าได้มีชีวิตอยู่ อย่างไม่เบียดเบียนตนเอง ไม่เบียดเบียนคนอื่น และทำประโยชน์ให้สังคมบ้าง ย่อมไม่เสียที ที่ได้เกิดมาเป็นคน
แสงธรรมส่องใจ แสงไฟส่องทาง
โทษคนอื่นแก้ไขอะไรไม่ได้ โทษตนเองแก้ไขได้
โลกสว่างด้วยไฟ ใจสว่างด้วยแสงธรรม
โอกาสที่จะเป็นเศรษฐี มีไม่เท่ากัน แต่โอกาสที่จะเป็นคนดี มีเท่ากัน ดวงจันทร์ยังมีข้างขึ้นข้างแรม ดวงอาทิตย์ยังมืดมิดบางคราว น้ำยังมีขึ้นมีลง นกยังบินสูงต่ำ เช่นเดียวกับชีวิตคน ย่อมมีสูงต่ำบ้างธรรดา
ในกระแสน้ำที่ไหลเชี่ยว ปลาย่อมว่ายทวนน้ำเสมอ ปลาที่ลอยตามน้ำ ก็มีแต่ปลาตาย มนุษย์ต้องต่อสู้กับอุปสรรค เหมือปลาว่ายทวนน้ำ ผู้ที่ปล่อยชะตาไปตามเหตุการณ์ ก็เหมือนคนที่ตายแล้ว
ในการคบคน ศิลปะใดๆ ก็สู้ความจริงใจไม่ได้
ไม่มีใครชอบคำติเตียน ไม่มีใครชอบคำนินทา ไม่มีใครชอบคำด่า แต่ทั้งหมดนั้นทำให้คนได้ดีมามากต่อมากแล้ว